Ангарагийн аялалд Европын Сансрын Агентлаг Оростой хамтарна

Ангараг гариг руу нисэх анхны аялалыг Европын Сансрын Агентлаг (ESA), Оросын Роскосмос хамтран зохион байгуулах болно хэмээн ЕSА-ын тэргүүн Jean-Jacques Dordain энэ долоо хоногт Орост болсон нисэх онгоцны үзүүлбэрийн шоуны үеэр мэдэгдсэн байна. Гэхдээ ингэж төлөвлөхөд цаг хугацааны хэт хувьд эрт байгаа боловч Марс-500 төсөл энэхүү санааг бодит зүйл болгоход түлхэц болж байна. ЕSА-тай хамтран хэрэгжүүлж буй уг төслөөр сансарын удаан хугацааны аялалд зориулан сансарын хөлгийн газар доорхи дууриамал орчинд 6 оролцогчийг 520 хоногийн турш тусгаарлан туршилт хийж байгаа юм. Туршилтад оролцогчид энэ оны 11 сард "эх дэлхийдээ буцаж ирэх" юм байна. Мэргэжилтнүүдийн үзэж байгаагаар технологийн болон санхүүгийн асуудлууд хангалттай шийдэгдээгүй байгаа учир Ангараг руу хүн аялахад дахиад хэдэн арван жилийн хугацаа шаардлагатай байгаа ажээ.

эх сурвалж; Rianovosti

дэлгэрэнгүй

Сум үл нэвтрэх арьс бүтээжээ

Эрдэмтэд сум үл нэвтрэх чадвар бүхий арьс бүтээсэн байна. Энэхүү судалгаа нь ирээдүйд супермэн, эсвэл сум даах чадвартай цэрэг, тэдэнд зориулсан цэргийн супер генийг бий болгоход туслах магадлалтай юм. АНУ-ын Utah их сургуулийн эрдэмтэд онцгой бат бэх шинж чанар бүхий материал гарган авахаар ямаа болон хүр хорхойн генийг өөрчлөн хийсэн нэлээд хэдэн жилийн судалгааны үр дүнд аалзны шүлсэнд агуулагддагтай адил төрлийн уураг агуулах сүүг ямаанаас гарган авчээ. Уг сүүний тусламжтайгаар бүтээсэн материал гангаас 10 дахин илүү бат бэх шинж чанартай болдог байна. Харин Jalila Essaidi-аад удирдуулсан германы эрдэмтэд "аалзны шүлс" агуулах сүүг хүний арьсны эд эстэй холбон сум үл нэвтрэх чадвартай арьсны хэсгийг бүтээж 22 мм-ийн урт калибрын винтовоор буудаж туршсан байна. Туршилтын үр дүн төгс биш байгаа боловч уран зөгнөлийг бодит зүйл болгоход ойрхон байгаа, мөн цаашид аалзны шүлс бий болгоход шаардагдах генийг хүнд суулгаснаар хүнийг сум үл нэвтрэх арьстай болгох боломжтой тухай эрдэмтэд ярьж байна.

эх сурвалж; Technewsdaily

дэлгэрэнгүй

ULTra PRT автомат машин ашиглагдаж эхэллээ

Лондоны Heathrow нисэх буудалд ULTra PRT хэмээгдэх автомат жолоодлогот цахилгаан машин ашиглагдаж эхэллээ. Эхний ээлжинд 5-р терминал болон автомашины 2 зогсоолын хоорондох 3.8 км зайд зорчигчдыг тээвэрлэж эхлээд байна. Одоогоор 22 автомат машинаар өдөрт нийт 800 зорчигчийг 40 км/ц хүртэлх хурдтайгаар тээвэрлэх хүчин чадалтай юм. Мөн эдгээр шинэ машинууд ямар нэг хэлбэрээр осол гаргах магадлал бага бөгөөд аюулгүйн үнэлгээ 95%-д хүрсэн хэмээн New York Times сонин онцолсон байна.

Шинэ автомат машинд төмөр зам, цахилгаан соронзон орон зэрэг тусгай байгууламжууд шаардлагагүй, зөвхөн оптик навигаци бүхий зам байхад л хангалттай юм. Байгаль орчинд сөрөг нөлөө багатай, үр ашиг өндөртэй иймэрхүү автомат машин шинэ санаа биш бөгөөд өмнө нь Арабын Нэгдсэн Эмират улсын Masdar хотод туршигдаж байжээ. Мөн цаашид автобус, такси зэрэг хот доторхи тээврийн хэрэгслүүдийг орлуулан ашиглах боломжтой юм. Одоогоор адил төрлийн тээврийн хэрэгслүүдийг Энэтхэг, АНУ-д ашиглаж эхлэхээр төлөвлөөд байна.

эх сурвалж; popsci

дэлгэрэнгүй

Чернобылийн ослоос хойш 20 жилийн дараа

Монгол улсад АЦС байгуулах, цөмийн хаягдлыг булшлах эсэх тухай сүүлийн үед их яригдах болж тэдгээрээс учирч болох хор хохирлын тухай хүмүүс хангалттай ойлголттой болж байна. Ямарваа цөмийн байгууламжтай холбоотой томоохон ослын үед цацраг идэвхт бодис их хэмжээгээр ялгарсан тохиолдолд хүн болоод байгаль орчинд мөн адил хэмжээлж баршгүй хор хохирол учруулах эрсдэлтэй байх нь ойлгомжтой юм. Харин цацрагийн бага хэмжээний ялгарал, цацраг идэвхт бодисын харьцангуй бага тунгийн хордлогын үед хүний биед ямар хэмжээгээр нөлөөлдөг нь бүрэн тодорхой болоогүй байна.

Тухайлбал Фүкүшима АЦС-ын ослын үед тархсан цацраг идэвхт бодис зөвшөөрөгдөх дээд стандарт хэмжээнээс бага учир хүний биед сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй хэмээн эрдэмтэн мэргэжилтнүүд мэдэгдэж байгаа билээ. Гэвч цацрагийн хэмжээ ердийн нөхцөлд байгаль орчинд ялгардаг хэмжээнээс хэдэн 10 дахин их байгаа нь түүнтэй холбоотой өвчинд хүмүүсийг нэрвэгдэх магадлалыг мөн адил хэмжээгээр ихэсгэдэг байж болохыг үгүйсгэх аргагүй юм. Иймдээ ч Япон улс Фүкүшима мужийн 2 сая иргэдийг эрүүл мэндийн удаан хугацааны хяналтад хамруулахаар шийдвэрлээд байна.

Уран олборлох үйл явцаас авахуулаад цөмийн байгууламжуудын ашиглалтын явцад бага хэмжээний цацраг туяа ялгарч байдаг. Энэхүү бага хэмжээний цацраг туяа хүний биед хэрхэн нөлөөлдөг талаар Чернобылийн АЦС-ын ойролцоо амьдарч буй хүмүүсийг хамруулан японы эрдэмтэдийн хийж буй сүүлийн үеийн судалгаа шинжилгээний ажлын талаархи NHK special нэвтрүүлгийн бичлэгийг орчуулан хүргэж байна. Нэвтрүүлэг Чернолбылийн ослын 20 жилийн ойд зориулан 2006 онд бүтээгдсэн цувралын нэг хэсэг юм.

дэлгэрэнгүй