Сэтгэл гутралыг блогоор тодорхойлно

Сэтгэл гутралыг хүний дуу хоолойгоор тодорхойлох чадвартай програм хангамж бүтээгдсэн тухай өмнө мэдээлж байсан билээ. Тэгвэл Ben Gurion их сургуулийн професор Yair Neuman-аар ахлуулсан судалгааны багийхан блог болон веб хуудсан дахь онлайн текстээс түүнийг бичсэн хүний сэтгэл гутралын байдлыг тодорхойлох програм хангамж зохиосон байна. Мөн уг програмийг ашиглан англи хэлээр нийтлэгддэг 300 мянган блогийн бичлэгүүдийг судлаж сэтгэлд гутралд хамгийн их болон хамгийн бага нэрвэгдсэн 100 хүнийг тус тус тодорхойлжээ.

Харин дөрвөн сэтгэлзүйч эмч эдгээр үр дүнтэй танилцаад уг програм хангамж нь хүний сэтгэл гутралын байдлыг 78 хувийн магадлалтайгаар тодорхойлж чадаж байгааг тогтоосон байна. Сэтгэлзүйчид хүний сэтгэл хөдлөлийн олон хэлбэрийг таньж мэдэх туршлага, зөн совинтой байдаг бол тус програм хангамж нь веб оюун ухааны хэрэглээний шинэлэг хэлбэрийг ашиглан таньж чаддаг байна. Програм нь "сэтгэл гутрал", "амиа хорлох" зэрэг шууд утгатай үгсийг хэрэгсдэггүй бөгөөд үгийн далд утгаар дүгнэлт хийдэг ажээ. Жишээ нь текстийг бичсэн хүний тухайн үеийн сэтгэл хөдлөлийн байдлыг харуулах "өнгө"-өөр илэрхийлэгдэх түлхүүр үгнүүдийг барьж авдаг байна.

Сэтгэл гутралд орсон байгааг илэрхийлэх "нойргүйдэл", "ганцаардал" зэрэг үгнүүдийг "хар" ангилалд хамааруулан ойлгодог. Орчин үеийн програм хангамж болон тооцоолох техникийн хүчин чадал өндөр түвшинд хүрсэн боловч эмнэлгийн практикт хүнийг бүрэн орлох хэмжээнд хараахан хүрээгүй байгаа юм. Иймд тус програм хангамжийг амиа хорлохыг хүсэгчдийг илрүүлэх, өөрийн сэтгэл гутралын байдлыг тодорхойлох, мөн эмнэлгийн ажилтнуудад эмчилгээний туслах чанарын мэдээлэл өгөх зэрэг хэлбэрээр ашиглах боломжтой ажээ.


эх үүсвэр; physorg

дэлгэрэнгүй

Хамгийн том дижитал камер

Хавайн аралд дэлхийн хамгийн том дижитал камер бүхий сансрын дуран авайг байрлуулсан байна. Дижитал камер нь 1400 мегапиксел бөгөөд 36 тэргэл сартай тэнцэх хэмжээний тэнгэрийн хэсгийн зургийг нэг дор авах хүчин чадалтай гэнэ. Энэ үзүүлэлтээрээ тэргэл сарны зууны нэгтэй тэнцэх хэмжээний зураг авах чадалтай сансарын Хабл дурангийн WFC3 камераас 3600 дахин илүү байгаа юм. Хэрэв уг камераар авсан 1 ширхэг зургийг 300 dpi нягтаршилтайгаар цаасан дээр хэвлэвэл бейсболын талбайг бүрхэх хэмжээнд хүрэх юм байна.

Pan-STARRS хэмээх тус дурангийн тусламжтайгаар дэлхийд ойртон ирж байгаа 300м-ээс дээш буюу дэлхийн амьдралыг сүйтгэж чадах хэмжээний солирыг илрүүлэх зорилготой ажээ. Мөн нэн шинэ од болон сансарын аливаа хөдөлгөөнт биетийг ажиглахад ашиглах боломжтой юм. Тус камераар 30 секунд тутамд сансар огторгуйн зураг авдаг бөгөөд зөвхөн нэг шөнийн дотор авсан нийт зургийн хэмжээ 1000 DVD-г дүүргэх юм гэнэ шүү.





эх үүсвэр; nationalgeographic

дэлгэрэнгүй

Монголын анхны цахилгаан машин

Ихэнх улс оронд аливаа шинэ техник, технологиуд мэргэжлийн тэргүүлэх их дээд сургууль, эрдэм шинжилгээний төвүүдэд анхлан боловсруулагдаж үйлдвэрлэлд нэвтэрдэг. Манай нөхцөлд хөрөнгө санхүүгээс авахуулаад судалгаа шинжилгээний байгууллагуудын хүч, боломж хүрэлцдэггүй. Харин тоног төхөөрөмж, машин техник үйлдвэрлэлийн салбарууд хараахан хөгжөөгүй байгаа боловч нөөц бололцоондоо тулгуурлан зарим төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх оролдлогууд гарч зарим нэг амжилтад хүрч байгаагийн нэг жишээ нь Цахилгаан тээвэр компанийн инженерүүдийн Доубус зэрэг бүтээлүүд билээ. Саяхнаас тус компанийхан монголын анхны цахилгаан машин бүтээсэн тухай мэдээллийн хэрэгсэлүүдээр товч мэдээлэгдэж байгаа боловч илүү дэлгэрэнгүй, тодорхой мэдээлэл бүхий МҮОНТ-ийн "Шинжлэх ухаан танин мэдэхүйн теле сэтгүүл" нэвтрүүлгийн бичлэгийг олж авах боломж олдож youtube-д оруулав.

дэлгэрэнгүй

Ур чадвар, түүнийг судлах нь

Япончууд Турины өвлийн олимпийн өмнө уран гулгалтын эрэгтэй ганцаарчилсан төрөлд оролцох өөрийн орны тамирчдын ур чадварыг тухайн төрлөөр дэлхийд тэргүүлж буй гадаадын тамирчидтай харьцуулсан судалсан байна. Зорилго нь мэдээж тэргүүлэгч тамирчны ур чадварын нууцыг нээж түүнийг ялах. Уран гулгалтын төрөлд хамгийн өндөр оноо авч тухайн тамирчны нийлбэр оноонд голлох нөлөө үзүүлдэг хэсэг нь эргэлттэй үсрэлтийн үзүүлбэрүүд байдаг бөгөөд одоогоор олимп, дэлхийн аваргын тэмцээнд медал хүртэж буй тамирчдын ихэнх нь дөрвөн эргэлттэй үсрэлтийг амжилттай гүйцэтгэж байна. Дөрвөн эргэлттэй үсрэлтийг амжилттай хийхийн тулд хөлний байрлалыг зөв авч, үсрэлтийн хүчийг зөв чиглэлд төвлөрүүлэх, эргэлтийг бүрэн гүйцэтгэх, эргэлтийн дараа тэнцвэрээ зөв олж амжилттай газардах зэрэг цогц үйлдлүүдийг бүрэн гүйцэд хийх шаардлагатай байдаг.

Судалгааны хүрээнд уг эргэлттэй үсрэлтээр дэлхийд хамгийн сайн нь гэгдэх нэгэн тамирчины үзүүлбэрийн үед өндөр хурдны камер ашиглан бичлэг хийж судлажээ. Тэргүүлэгч тамирчны хувьд эргэлт эхлэхийн өмнө биеэ хагас эргүүлэн, үсрэлтийн үед биеийн тэнхлэг нэг шулуун дээр байрлаж байсан бол японы тамирчны хувьд үсрэлтийн өмнөх хөдөлгөөний хувиарлалт дутмаг, үсрэлтийн үед биеийн тэнхлэг шулуун шугаманд байрлаагүйгээс (өнцөг үүсгэн байрласан) эргэлтийн эзлэхүүн ихэсч, үүнээс шалтгаалан агаарын эсэргүүцлийн хүч нэмэгдэн, үсрэлтийг амжилтгүй гүйцэтгэх шалтгаан болж байгаа нь тодорхой болсон байна. Судалгааны үр дүнд тэргүүлэгч тамирчин биеийн тэнхлэгийг эргэлтийн хамгийн зохистой өнцөгөөр шулуун шугаманд хэрхэн байрлуулж чадаж байгаа нь сонирхол татсан бөгөөд энэ нь үнэндээ тамирчин тухайн шулуун шугам, өнцөгийг ямар нэгэн мэдрэмжээр мэдэрч хэрэгжүүлж байгаа бус, зөвхөн урт хугацааны дасгал сургуулилтын үр дүнд олж авсан ур чадварын үр дүн юм.

Манай жолооны сургуулиудад заагддаг жолоодлогын нэг гол дадлага нь гаражид ухарч орох үйлдэл байдаг. Шинээр суралцагчид гаражийг төлөөлүүлэн байрлуулсан шонгуудаар баримжаалан ухрах үйлдлийг гүйцэтгэх бөгөөд тэдэнд эхний шонг харах хүртэл чигээрээ ухрах, дараагийн шон харагдангуут тоормос гишгээд жолоогоо тултал эргүүлэх, дараа нь гурав дахь шон харагдах хүртэл хөдөлгөөнөө үргэлжлүүлэх гэх мэтчилан заадаг. Хэрэв аль нэгэн үйлдэл буруу хийгдвэл гаражид амжилттай орж чадахгүй бөгөөд үйлдийг дахин засах хэрэгтэй болно. Харин жолооны багш өөрөө ухрах үйлдэл хийх үед эхний шонг хараад бусад шонгуудыг харалгүйгээр маш хурдан хугацаанд нэг ч засваргүйгээр ухрах үйлдлийг гүйцэтгэж чаддаг. Энэ нь мөн л урт хугацааны дасгал сургуулилтаар олж авсан ур чадварын үр дүн бөгөөд багш шонгуудыг ямар нэгэн далд мэдрэмж, гуравдагч нүдээр харж буй хэрэг биш юм.

Ур чадварыг динамик талаас нь авч үзвэл хүн болон амьд амьтны бүхий л үйл хөдлөлд хамааруулан үзэж болох ойлголт бөгөөд робот судлал, мехатроникийн салбарын судлаач эрдэмтдийн сонирхлыг эртнээс татсаар ирсэн судлагдахуунуудын нэг юм. Хүний алхах, гүйхээс авахуулаад бүхий л үйл хөдлөл ур чадварын үр дүнд биелэлээ олдог. Үйл хөдлөл нь мэдрэхүйн эрхтэнүүд, мэдрэлийн систем, тархи, булчингийн үйл ажиллагаатай холбоотой маш нарийн, нийлмэл процесийн үр дүн боловч гар, хөл болон биеийн хөдөлгөөны траектор, давтамжыг ажигласнаар ур чадвар болон түүнийг эзэмших үйл явцын тухай ойлголтыг тодорхойлж болдог байна. 1997 онд японы эрдэмтэн Кавато хүний биеийн үйл хөдлөлийг динамикийн хувьд загварчилж, ур чадвар эзэмших үйл явц нь алдаан дээрээ суралцаx, алдааг арилгах зарчимаар явагддаг тухай "алдаанаас суралцах дүрэм" (Feedback error learning theory,
フィードバック誤差学習理論)-ийг боловсруулсан байна. Энэ дүрэм нь хожим олон судалгаа, туршилтын хүрээнд батлагдсан юм.

Нялх хүүхдийг ажиглавал маш олон төрлийн ур чадвар олох үйл явцыг ажиглаж болно. Жишээ нь хүүхэд ямар нэгэн тоглоом ойролцоо байгааг хараад гараа сунгаж, гартаа атган барьж аваад өөрлүүгээ ойртуулах үйлдлийг ажиглая. Эхний удаад хүүхэд гараа сунгах боловч тоглоомонд хүрсэнгүй. Үүний үр дүнд гараа арай илүү зайд сунгах шаардлагатайг ойлгоно. Хэд хэдэн удаагийн оролдлогын дараа тоглоомондоо хүрсэн ч тоглоом хуруунуудаас зөрж атгаж авч чадсангүй. Дараагийн хэдэн удаад гараа хангалттай зайд сунгаж, хуруугаа дэлгээд атгаж авч сурна. Энэ нь адил зайд, адил хэлбэртэй тоглоомын хувьд хүчинтэй бөгөөд өөр өөр зайд өөр тоглоом тавих бүрийд дээрх зарчимаар суралцах үйл явц дахин дахин давтагдан явагдана. Эцэст нь хүүхэд өөрийнх нь гар хүрэх ямар ч зайд байгаа ямар ч тоглоомыг авч сурах бөгөөд өөрөөр хэлбэл ойр байгаа зүйлийг гараараа авч өөртөө ойртуулах ур чадварыг эзэмшдэг.

Техникт эргэх (feedback) болон буцах (feedforward) холбоо гэдэг ойлголтууд байдаг. Эргэх холбоо нь суралцаж буй хүүхдийн дээрх жишээгээр дээр авч үзвэл тоглоомоо авч чадаагүйгээ харах мэдрэмжээрээ ойлгож мэдрээд дараагийн удаад үйлдэлдээ засвар оруулж байгаатай зүйрлэж болно. Өөрөөр хэлбэл мэдрэхүйн эрхтнийхээ тусламжтайгаар үйлдлийн үр дүнг ойлгож мэдрэн, түүнээс үндэслэн дараагийн үйлдэлдээ засвар оруулах процесс юм. Нэгэнт тоглоомоо авч сурсан тохиолдолд нэг удаад хараад гараа сунгах, атгах үйлдлүүдээ ямар нэгэн засваргүйгээр хийж сурсан байх бөгөөд өөрөөр хэлбэл энэ тохиолдолд үйлдэлд засвар оруулах шаардлагагүй буюу мэдрэхүйн эрхтэнүүд зөвхөн ажиглах, хянах үүргийг гүйцэтгэдэг. Хүний үйл хөдлөлийн хувьд Каватогийн дүрмээр аливаа суралцах үйл явц эргэх холбооны зарчимаар явагддаг бол ур чадвар хангалттай эзэмших үед буцах холбоо болон өөрчлөгддөг байна.

Тэргүүлэгч тамирчин болон жолооны багшийн жишээн дээр энэ зүй тогтолыг мөн адил ажиглаж болно. Япон тамирчны хувьд үсрэлт болгондоо бага зэргийн алдаа гаргаснаас тэр болгон дөрвөн эргэлттэй үсрэлтийг амжилттай гүйцэтгэж чаддаггүй байна. Харин дасгал сургуулилт хийх тусам өмнөх алдаандаасаа суралцаж, алдааны тоо бага багаар цөөрсөөр эцэстээ дөрвөн эргэлттэй үсрэлт хийх ур чадварыг эзэмшинэ. Нэгэнт ур чадвараа эзэмшсэн үед өмнөх алдаануудаа давтахгүй тулд алдаа тус бүрийн өмнөх үйлдлийг бүрэн гүйцэд гүйцэтгэж сурах бөгөөд тэргүүлэх тамирчинтай адилаар үсрэлтээ бүрэн гүйцэтгэж чаддаг болно.

Жолооны багшийн хувьд шонг харалгүйгээр үйлдлүүдийг гүйцэтгэж байгаа нь ямар тохиолдолд ямар алдаа гарахыг бүрэн тооцолж алдаанаас сэргийлж сурсан учир ухралтыг чадварлагаар гүйцэтгэж чадна. Жолоонд эхлэн суралцагчид шонгуудийн байрлалаас хамааран ямар үйлдэл хийхээ шийдвэрлэж байгаа учир эргэх холбоо, жолооны багш эхнийхээс бусад шонг огт харалгүйгээр ухрах үйлдэл гүйцэтгэж байгаа нь буцах холбоо ашиглагдаж байгаагийн илрэл юм.

Нэгэнт ур чадвар эзэмшсэн тохиолдолд эргэх холбоо огт хэрэггүй, өөрөөр хэлбэл хүний биеэр жишээ авч үзэхэд мэдрэхүйн эрхтэнүүд огт ашиглагддаггүй юу гэсэн асуулт гарч ирнэ. Ур чадвар эзэмшсэний дараа буцах холбооны зарчимаар үйл хөдлөл явагддаг ч гэсэн мэдрэхүйн эрхтэний анхны мэдээлэл чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Хамгийн энгийн жишээ дурдахад та бид хүүхэд ахуй цагаасаа өөрт ойрхон байгаа ямар нэгэн зүйлийг гараа сунгаж барьж авах ур чадвар эзэмшсэн байдаг. Гэхдээ эхлээд харааны мэдрэхүйгээ ашиглан эд зүйлийн байрлалыг тодорхойлж, түүний үндсэн дээр ямар хэмжээний хүчээр ямар булчингаа хэрхэн хөдөлгөх талаархи тооцоолол тархинд явагдаж, тооцооны үр дүн мэдрэлийн системээр дамжин булчингуудын хөдөлгөөнд шилждэг.

Огт хараагүй, хойноо байгаа зүйлээ барьж авч чадахгүй нь ойлгомжтой. Харин нэг харсан зүйлээ нүдээ аньсан байлаа ч гараа сунгаад авч чаддаг. Энэ нь буцах холбооны үед ч ямар нэгэн мэдрэхүйн эхний мэдээлэл чухал үүрэгтэй гэдгийг харуулж байгаа юм. Харин нэг сонирхолтой зүйл нь хүний мэдрэхүйн эртэнээрээ авсан мэдээлэл тодорхой нөхцөлд л хүчинтэй байдаг явдал юм. Та ямар нэг зүйлийг нэг удаа хараад нүдээ ань, биеэ огт хөдөлгөлгүйгээр ямар ч хугацааны дараа нэг харсан зүйлээ барьж авч чадна. Гэтэл нүдээ аньсан хэвээрээ суудлаа эсвэл зогсож байгаа байрлалаа өөрчилсөн тохиолдолд эд зүйлсийг онож барьж авч чадахгүй. Энэ тохиолдолд харах мэдрэмжийн тусламжтайгаар үүссэн орон зайн мэдрэмж давхар ашиглагддагийг анзаарч болно.

Хүн, амьтны бүхий л хөдөлгөөнийг ур чадвартай холбож ойлгож болох тухай дээр дурдсан. Хоёр хөл дээрээ босоо байдлаар алхах ур чадварыг хамгийн төгс эзэмшсэн амьтан бол хүн юм. Нөгөө талаас хүний алхах хөдөлгөөнд оролцдог яс, булчин зэрэг бүх эрхтэн сисмтемүүд алхахад хамгийн сайн зохицсон байдаг. Иймд хэрэв хоёр хөл дээрээ босоо байдлаар тэгш, овгор товгор, өгсүүр, уруу, хатуу болон зөөлөн гадаргатай зэрэг олон төрлийн нөхцөлд алхдаг робот бүтээх гэж байгаа бол хүний алхах хөдөлгөөн болон үе мөч, эрхтэний бүтцийг дууриасан байдлаар бүтээвэл амжилттай болно. Хэрэв 6 хөлтэй алхдаг робот бүтээх гэж байгаа бол аалзны хөдөлгөөнийг судлах шаардлагатай болно гэсэн үг. Робот судлалд сүүлийн үед нэлээд сонирхол татаж байгаа зүйл нь роботод суралцах чадварыг эзэмшүүлэх явдал юм. Энгийн тэгш гадарга дээр алхаж чаддаг робот байлаа гэж бодоход тэгш бус гадаргаар алхаж чаддаггүй. Өөрөөр хэлбэл тэгш бус гадаргаар алхах ур чадвар эзэмшээгүй, эсвэл тийм зорилгоор бүтэгээгүй байна гэсэн үг юм. Ийм төрлийн гадаргаар алхуулж сургахын тулд хүний тэгш бус гадаргаар алхах чадварыг судлаж түүнийхээ үндсэн дээр роботоо өөрчлөх хэрэг гарна. Гэтэл дараа нь өгсүүр газраар алхах шаардлага гарлаа гэж бодоход дахиад л түүнд харгалзах ур чадварыг судлах, хэрэгжүүлэх гэх мэтээр эцэс төгсгөлгүй судлах, роботоо дахин дахин өөрчлөх шаардлагатай болно.

Тэгвэл зөвхөн бие эрхтэний бүтцийг дууриах бус дээр дурдсанаар ур чадвар эзэмших механизм болон ур чадварын динамик зүй тогтлыг мэдсэнээр түүнийг робот болон техникт хэрэгжүүлэх замаар бие даан ур чадвар эзэмших буюу суралцах чадвар бүхий робот техник бүтээх боломж бүрдэж байгаа юм. Эрхтэн системийн хувьд хүнийг дууриасан робот бүтээгээд янз бүрийн замаар өөрөө алхаж сурах, өөрөөр хэлбэл суралцах чадварыг эзэмшүүлэх явдал сүүлийн үед ихээхэн сонирхол татаж байна. Үүний тулд роботод хангалттай тооны мэдрэхүйн датчикуудыг суулгаж өгөх, тэдгээрийг ашиглан робот өөрийн үйлдэлдээ дүгнэлт хийж шаардлагатай бол засвар оруулах үйлдлийг хийж, үйлдлийн үр дүнг санах ойд хадгалах, уг мэдээллээ дараагийн үйлдлүүдийг амжилттай гүйцэтгэхэд ашиглах боломж бүхий программ хангамжийг суулгаж өгдөг болсон. Мөн ийм төрлийн программ хангамжийн хөгжүүлэлт олон хэлбэрээр явагдаж зөвхөн робот техник бус, хиймэл оюун ухаан зэрэг бусад олон салбаруудад өргөнөөр ашиглагдаж эхлээд байна.

Сүүлийн жилүүдэд робот болон автоматжуулалтын салбарын чиг хандлагад зарим үндсэн өөрчлөлтүүд ажиглагдаж эхэлж байна. 1990-ээд оны эхэн үе хүртэл судлаачид, эрдэмтэд, үйлдвэрлэгчид хамгийн хурдан, хамгийн том, хамгийн өндөр үзүүлэлттэй робот болон төхөөрөмжүүд бүтээж өрсөлддөг байсан бол сүүлийн үед зөвхөн тооны хойноос хөөцөлдөх бус, ур чадвартай, үр ашигтай төхөөрөмж, технологи бүтээхэд чиглэсэн судалгаанууд олноор хийгдэж байгаа нь дээр дурдсан ур чадвар болон түүний эзэмших зүй тогтлыг ойлгож мэдсэний үр дүн юм.

дэлгэрэнгүй

Нарны зайн шинэ рекордууд

Нарны энерги эрчим хүчний хамгийн ирээдүйтэй эх үүсвэрүүдийн нэг боловч одоогоор үйлдвэрлэлийн технологийн төвөгтэй байдлаас шалтгаалан тоног төхөөрөмжийн үнэ хэт өндөр байгаа нь хангалттай түгэн дэлгэрэхэд саад болж байгаа юм. Мөн хоёрдах гол дутагдалтай тал нь ашигт үйлийн коэффициент (АҮК) харьцангуй бага байгаа явдал юм. Одоогоор дэлхий дахинд ашиглагдаж байгаа цахиурын талст материалаар хийгддэг нарны зай (solar cell)-н АҮК дунджаар 10-15% байна. Өөрөөр хэлбэл нарны гэрэл цуглуулагч элемэнт хүлээн авсан нарны энергийн дөнгөж 10-15 хувийг л цахилгааны энергид хувиргадаг гэсэн үг юм.

Сүүлийн жилүүдэд нарны зайн энерги хувиргах чадлыг нэмэгдүүлэхтэй холбоотой маш олон төрлийн судалгаанууд эрчимтэй хийгдэж байна. Одоогоор Америкийн эрдэмтэдийн бүтээсэн давхар элемэнт бүхий нарны зайн АҮК дэлхийд хамгийн өндөр буюу 43% байна. Нарны гэрэл нь өөр өөр өнгө болон энерги бүхий долгионуудыг агуулдаг бөгөөд энэ нарны зайн онцлог нь тухайн долгион бүрийг хүлээн авах давхаргуудыг нэгтгэсэн бүтэцтэй хийгдсэнээр энергийг харьцангуй өндөр хувиар хувиргах боломжийг бүрдүүлжээ. Нарны зайн энэ рекорд нь өмнөх дээд амжилтаас дөнгөж 0.3%-иар илүү байгаа юм. Гэхдээ эдгээр нарны зайнууд уламжлалт цахиурын талст материалаар хийгдэх учир үйлдвэрлэлийн өртөгийн хувьд өндөр хэвээр байх юм.

Америкийн Innovalight компани цахиурын бэх (silicon ink-based) хэлбэрийн шинэ төрлийн үйлдвэрлэлийн технологи боловсруулсанаа өнгөрөгч 5-р сард 2010 SNEC үзэсгэлэнд танилцуулсан байна. Энэ арга нь нарны зайг хямд өртөгөөр үйлдвэрлэх боломж олгож байгаа бөгөөд энерги хувиргалтын АҮК 19% байна. Мөн энэ технологийг уламжлалт цахиурын талст хэлбэрийн нарны зайн үйлдвэрлэлийн шугамд бага зэргийн өөрчлөлт хийж хэрэглэх боломжтой бөгөөд зарим томоохон үйлдвэрүүдэд аль хэдийн хэрэгжүүлж эхэлсэн байна. Харин үнэ өртөгийн талаар одоохондоо дэлгэрэнгүй мэдээлэгдээгүй байна.

Хэд хоногийн өмнөөс нарны зайн энерги хувиргалтын шинэ дээд амжилт тогтоогдсон тухай мэдээлэгдлээ. Германы Eindhoven технологийн их сургуулийн эрдэмтэд 65%-ийн АҮК бүхий нарны зайг лабораторын нөхцөлд бүтээсэн байна. Уг нарны зай нь нано утаснуудыг агуулах толин систем ашиглан нарны гэрлийг төвлөрүүлэх бөгөөд 5-10 ийм системийг зангилаа хэлбэрээр нэгтгэсэн нь АҮК-г нэмэгдүүлэхэд нөлөөлжээ. Мөн　энэ шинэ технологи нь харьцангуй хямд өртөгтэй байх бөгөөд нано утаснуудыг цахиурын түүхий эд ашиглан богино хугацаанд их хэмжээгээр ургуулах боломжтой юм байна. Үнэ өртөгийн хувьд уламжлалт нарны зайтай харьцуулахад 3 дахин хямд байх төлөвтэй байна.


эх үүсвэр; sciencedaily- 1, 2, advfn,

дэлгэрэнгүй

ChobiCam - хамгийн жижиг камер

Japan Trust Technologies компани ердийн баллуураас томгүй хэмжээтэй фото зураг авах болон видео бичлэг хийх чадвартай бяцхан камер бүтээж өнгөрөгч 4-р сараас худалдаалж эхэлсэн байна. ChobiCam хэмээх энэ жижиг камер нь 29×44×12мм хэмжээтэй, 14 грамм жинтэй боловч 1280×960, 30fps үзүүлэлт бүхий AVI видео бичлэг хийхээс гадна 2048 x 1536 хэмжээ бүхий стандарт MPEG форматаар фото зураг авах чадалтай гэнэ. Мөн 50 минут хүртэл хугацаагаар аудио бичлэг хийх боломжийг агуулах бөгөөд зураг, бичлэгүүд microSD картад хадгалагддаг байна. Уг камерийг нь USB кабел ашиглан 2 цагийн хугацаанд бүрэн цэнэглэх боломжтой ердийн цахилгаан хэрэгсээс цэнэглэх нэмэлт цэнэглэгчтэй юм. Үнийн хувьд 100 орчим доллараар худалдаалагдаж байна.





эх үүсвэр; AVwatch

дэлгэрэнгүй

Хакерууд таны машинд зайнаас халдаж чадна

Вашингтон болон Калифорнийн их сургуулийн эрдэмтдийн хамтарсан судалгаагаар автомашины электрон төхөөрөмжүүдэд холбогдох замаар жолоодлого болон удирдлагын үйлдлүүдэд нэлээд өргөн хүрээгээр хөндлөнгөөс нөлөөлөх боломжтойг тогтоосон байна. Өөрөөр хэлбэл тоормозыг ажиллагаагүй болгох, хөдөлгүүрийг унтраах, хаалганы цоожыг удирдах зэрэг үйлдлүүдийн удирдлагыг жолоочоос булаан авах боломжтой ажээ. Сүүлийн үеийн автомашинуудад түлшний зарцуулалтыг хянаж хөдөлгүүрийг оновчтой удирдах, дэвшилтэт оношлогоо, үйлдвэрлэл болон дизайныг хялбарчлах, аюулгүйн арга хэмжээ, мөн тохь тух бүрдүүлэх зорилгоор 50-70 микропроцессор агуулагддаг болсон бөгөөд тэдгээрт нийт 100 мб хэмжээ бүхий программ хангамжийн кодууд хадгалагддаг байна.

Мөн хаалганы цоож болон ослын үеийн аюлгүйн ажиллагааны систем нь wireless технологи ашиглан долгионоор удирдагддаг бөгөөд энэ нь автомашинд зайнаас халдах боломжийг олгодог байна. Судлаачид автомашины электрон ситемийн талаар үйлдвэрлэгчдээс ямар нэгэн тусгай мэдээлэл авалгүйгээр тоормосны системийг ажиллагаагүй болгох туршилт хийсний үндсэн дээр дээрх дүгнэлтэд хүрчээ. Мөн цаашид автомашинд иймэрхүү байдлаар халдах боломжийг арилгах, электрон системийн хамгаалалтын теxнологийг боловсруулахаар төлөвлөж байгаа гэнэ.


эх үүсвэр; technologyreview

дэлгэрэнгүй

Салхин сэнснээс шалтгаалан нөхөн төлбөр нэхэмжилжээ

Английн 54 настай сувилагч асан, хатагтай Дэвис нөхрийн хамт 65 га газар худалдан авч 1996 оноос хойш чихрийн манжин, улаан буудай тариалан фермийнхээ ойролцоох гэртээ амьдардаг байжээ. Тэрээр 2001 хорт хавдараар өвчилж эдгэсэн боловч сэтгэл санааны хямралд орохооргүй тайван орчинд амьдрах нь эрүүл мэндэд нь тустай хэмээн эмч нар түүнд зөвлөж байжээ. Гэтэл 2006 оноос эхлэн тэдний гэрээс 800-аад метр зайд том оврын салхин сэнснүүд баригдаж эхэлсэн байна.

Нийт 8ш, 10 м-ийн өндөртэй сэнснүүд баригдсан бөгөөд тэгдээрээс гарах 66 децибилийн, үлгэрлэвэл тоос сорогчны чимээтэй адил дуу чимээ сүүлдээ тэсэхийн аргагүй санагдах болж нүүхээс өөр аргагүй болсон байна. Тэрээр одоо гэр бүлийн хамт сарын 1500 долларын түрээс бүхий байранд амьдарч байгаа бөгөөд салхин сэнс барьсан болон эзэмшигч гурван компаниас өөрсдийн амьдралд учруулсан хохиролд 460 мянган долларын нөхөн төлбөр нэхэмжилж байгаа ажээ. Мөн түүнтэй адил шалтгаанаар орон гэрээ орхин нүүсэн 15 гэр бүл байгаа гэнэ.

Дашрамд дурдахад аливаа хөгжил дэвшил, бүтээн байгуулалт хичнээн ашиг тустай байлаа ч байгал орчин болон ойролцоо оршин суугчдын амьдрал ахуйд ямар нэг хэмжээгээр сөрөг нөлөө үзүүлдэгийн нэг жишээ энэ юм. Манайд иймэрхүү сөрөг нөлөөллүүд ихэвчлэн малчин хүмүүсийн аж амьдрал дээр илүү тод илэрдэг. Нэг жишээ гэхэд Чоно харайхын гол дээр байгуулагдсан усан цахилгаан станц баруун аймгуудын эрчим хүчийг гадаадаас харьяат бус, хямд, хоргүй эрчим хүчээр найдвартай хангах нөхцөл бүрдүүлж байгаа боловч ойр орчимд малын бэлчээр хомсдож байгаа шалтгаанаар малчин хүмүүсийн эсэргүүцэлтэй багагүй хэмжээгээр тулгарсаар байгаа билээ.


эх үүсвэр; windaction

дэлгэрэнгүй

Дэлхийн хамгийн жижиг автомашин

Сүүлийн жилүүдэд цаг агаарын өөрчлөлттэй тэмцэх зорилгоор, мөн эдийн засгийн хямрал зэргээс шалтгаалан шатахуун бага хэрэглэдэг, жижиг оврын автомашинууд олноор үйлдвэрлэгдэн худалдаалагдаж байгаа билээ. Харин дэлхийн хамгийн жижиг ангилалд багтах учир одоогийн нөxцөлд тохирч, магадгүй зарим хүний сонирхлыг татаж болох автомашинууд 50-аад жилийн өмнө үйлдвэрлэгдэж байсан байна. Хүүхдийн тоглоом шиг, эсвэл дэлгүүрийн түрдэг тэрэг шиг санагдах, хот дотор унах зориулалттай, 1 хүний машинууд 1960-аад оны үед 300 долларын үнэтэйгээр худалдаалагдаж байжээ.
1. Peel P50. 1962-1965 онд үйлдвэрлэгдэж байсан гурван дугуйт мини машин. 135см урттай, 60кг жинтэй ажээ. Мөн 43сс хөдөлгүүртэй, 3 шатны хурдны хайрцагтай, 100км-т 2.8л шатахуун зарцуулдаг, 61км-ц хурдалдаг гэнэ.

2. Peel Trident. 1965-1969 онд үйлдвэрлэгдэж байсан. 180см урттай 90 кг жинтэй. Хөдөлгүүрийн төрөл болон шатахуун зарцуулалтаар дээрх машинтай адил боловч 73км/ц хүртэл хурдалдаг гэнэ.

эх үүсвэр; toxel

дэлгэрэнгүй

Хятадын сендвичэн хавтангууд хорт бодис агуулдаг

АНУ-ын "Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлын хороо" (Consumer Product Safety Commission)-ны судалгааны илтгэлд дурдсанаар 2005-2009 оны хооронд АНУ-д баригдсан мянга гаруй барилгад хүхэр агуулсан сендвичэн хавтан ашиглагдсан нь тогтоогджээ. Эдгээр хавтангууд нь Хятадын 10 компанид үйлдвэрлэгдсэн бөгөөд xалуун болон чийглэг нөхцөлд муудсан өндөгтэй адил үнэртэй, хүхэр агуулсан хийг ялгаруулдаг байна. Энэ хий нь агаарын чийглэгтэй нэгдсэнээр хүчлийн бороо болон автомашины аккумляторт агуулагддагтай адил бүтэц бүхий хүхрийн хийн нэгдэлийг үүсгэх нөхцөл бүрдүүлдэг байна.

Хүхрийн хийн нэгдэл нь металл эдлэлийн өнгийг харлуулах, зэврүүлэх, цахилгааны утас, айркондишн, галын дохиолол зэргийг гэмтээх нөлөө үзүүлдэг байна. Мөн хүний биед хурц хэлбэрийн багтраа үүсгэхээс гадна хамраас цус гарах, толгой өвдөх, амьсгал давхцах зэрэг сөрөг нөлөө үзүүлдэг ажээ. Америкт хүхэр агуулсан бодисуудыг барилга, ус болон хийн хамгамжийн систем зэрэг гэр ахуйд ойр нөхцөлд ашиглагддаг бүтээгдэхүүнүүдэд хэрэглэхийг хуулиар хориглосон байдаг бөгөөд 2009 оноос хойш ийм төрлийн бодис агуулсан сендвичэн хавтанг импортлоогүй байна. "Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлын хороо"-ны судалгаагаар илэрсэн хүхрийн нэгдлийг их хэмжээгээр агуулсан барилгын материал үйлдвэрлэгч 10 компанийн нэрс;

* Knauf Plasterboard (Tianjin) Co. Ltd.: (үйлдвэрлэсэн он 2005) China
* Taian Taishan Plasterboard Co. Ltd.: (2006) China
* Shandong Taihe Dongxin Co.: (2005) China
* Knauf Plasterboard (Tianjin) Co. Ltd.: (2006) China
* Taian Taishan Plasterboard Co. Ltd.: (2006) China
* Shandong Chenxiang GBM Co. Ltd. (C&K Gypsum Board): (2006) China
* Beijing New Building Materials (BNBM): (2009) China
* Taian Taishan Plasterboard Co. Ltd.: (2009) China
* Shandong Taihe Dongxin Co.: (2009) China


эх үүсвэр; popsci

дэлгэрэнгүй

Mongolian first live camera

Гадаадад суугаа монголчуудад тааламжтай сонсогдох нэгэн мэдээллийг хүргэж байна. Интернет болон мэдээллийн технологийн хөгжлийн дүнд интернет хэрэглэгчид олон сонирхолтой үйлчилгээнүүдийг хүртэх болсон билээ. Түүний нэг нь веб камерийн бичлэгийн шууд дамжуулалт (live camera) бөгөөд дэлхийн өнцөг буланд бүрт байрлах тоо томшгүй олон газар орны дүр зургийг үнэ төлбөргүйгээр амьдаар харах боломж олгодог. Өнөөдөр цанын бааз, цэцэрлэгт хүрээлэн, үйлчилгээний газрууд зэрэг олон төрлийн бизнесийн байгууллагууд шууд камер байрлуулан тухайн орчины мэдээллийг хэрэглэгчиддээ түгээдэг болсон.

Япон улсад гэхэд л цаг уурын байгууллага нь улс даяар байрлуулсан 200-аад шууд камерийн дүрслэлийг ашиглан цаг агаарын урьдчилсан төлөв байдлыг тодорхойлох үйл ажиллагаа хэр оновчтой явагдаж байгааг хянах зэрэгт ашиглаж байна. Тэгвэл монголын анхны веб камерийн шууд дүрслэлийг iNet.mn фото мэдээллийн портал сайт дамжуулж эхэлжээ. Үзүүлж буй дүрснээс үндэслэн камерийг төв шуудангийн цагтай цамхаг орчимд суурилуулсан бололтой хэмээн таамаглаж байна. Зөвхөн internet explorer дээр харагдах шууд камерийг энд дарж сонирхоно уу.

дэлгэрэнгүй

Цагдаа нар виртуал тавилга хулгайлагчдыг хайж байна

Финляндийн цагдаа нар веб зочид буудлаас виртуал тавилга хулгайлсан хэрэгтэнг хайж таван айлд үзлэг хийсэн байна. Гэмт этгээдүүд виртуал ор, ширээ, сандал, хэд хэдэн хавтгай дэлгэцтэй телевизор зэрэг нийт 4400 доллароор үнэлэгдэх 400 ширхэг тавилгыг Habbo веб зочид буудлаас хулгайсан ажээ. Интернетийн тоглоомчид нэг нэгэнтэйгээ хийсвэр орчинд уулзах зорилгоор веб зочид буудал захиалдаг бөгөөд өрөөгөө элдэв тавилгаар чимэглэдэг байна. Виртуал орчин бүхий тоглоомын үйлчилгээ нь Финляндад түгээмэл хэрэглэгддэг бөгөөд нийт 15 салбар сүлжээний хэрэглэгчдийн компьютерийн дэлгэц дээр ойролцоогоор 58 сая доллараар үнэлэгдэх виртуал эд хөрөнгө байрладаг ажээ.

Цагдаа нар интернетийн хаягаар нь дамжуулж таван хакерийг сэжиглэн, зөөврийн компьютерүүдийг нь хураан авч хулгайлагдсан зүйлсийг эрж хайсан байна. Цагдаагийн төлөөлөгчийн хэлснээр эдгээр тавилгууд нь бодит амьдралд байхгүй боловч хүмүүс төлбөр хийж худалдаж авдаг албан ёсны виртуал эд хөрөнгө юм гэжээ. Сэжигтэн хакерууд хүмүүсийн тоглоомын сайтад нэвтрэх эрхийг хууль бусаар олж аваад тэдний хэрэглэдэг виртуал тавилгуудыг өөрсдийн өрөөнд шилжүүлсэн гэж үзэж байна. Мөн энэ хэргээр нэг хүнийг баривчилсан боловч удалгүй суллаж, гадуур шалгаж байгаа гэнэ. Хамгийн сүүлд 2007 онд голландын нэгэн өсвөр насны хүү виртуал зочид буудлаас 6000 долларын үнэ бүхий виртуал тавилга хулгайлсан хэргээр баривчлагдаж байсан ажээ.


эх үүсвэр;mailonline

дэлгэрэнгүй

Онлайн худалдааны хамгийн том үйлчилгээ нээгдэв

Манайд жинхэнэ утгаараа онлайн худалдааны анхны сайт байгуулагдахтай зэрэгцэн Хятадын жижиглэн худалдааны үйлчилгээ үзүүлэгч хамгийн том компани болох Таобао, Yahoo Japan-тай хамтран онлайн худалдааны үйлчилгээ нээж байгаа тухайгаа зарлалаа. Энэ нь нийт 90 сая идэвхтэй хэрэглэгчтэй, нийт борлуулалт нь өнгөрсөн оны байдлаар 60 тэрбум долларт хүрч буй томоохон онайн үйлчилгээ үзүүлэгч Америкийн Ebay-г давж онлайн зах зээл дээр дэлхийд тэргүүлэх байр суурийг эзлэх юм. Ингэснээр хятад, японы нийт 250 сая онлайн хэргэлэгчид хоёр орны зах зээлээс адил нөхцөлөөр онлайн худалдан авалт хийх боломж бүрдэж байна.

Өнөөдрийг хүртэл японы хамгийн том онлайн худалдааны үйчилгээ үзүүлэгч байсан Ракүтэн хятадын хайлтын системийн Байду компанитай хамтран энэ оны сүүлийн хагаст япон улсад онлайн худалдааны төвүүдийг байгуулахаар төлөвлөж байгаа тухай өмнө нь мэдээлж байсан юм байна.


эх үүсвэр; yahoojapan

дэлгэрэнгүй