Хүйтэн дайны үеийн сансарын өрсөлдөөн - 3

Сансарын аялал удаан хугацааны туршид мөрөөдлөөс хэтрээгүй юм. Гэвч тэр мөрөөдлийг бодит байдал болгохын тулд 2 эрдэмтэн оюун ухаанаа хурцалж, түүхэнд дурсагдах өрсөлдөөнд татагдан оржээ. Сергей Королев бол Зөвлөлтийн сансар судлалын хөгжлийн төлөө засан хүмүүжүүлэх газраас суллагдсан хүн. Түүний өрсөлдөгч Вернер Вон Браун сансарын анхдагчдын нэг боловч нацист намын гишүүн байсан хүн. Тэрээр мөр даган мөшгөх мэт Зөвлөлтийг нэхэж, хиймэл дагуул тойрог замд оруулав (өмнөх хэсгийг энд дарж уншина уу). 2 суутны дараагийн зорилго нэгнээсээ өрсөн сансарт хүн нисгэх явдал байх болно.

3. Сансарт түрүүлэн хүн нисгэх өрсөлдөөн

"30 орчим настай, 170 см-ээс ихгүй өндөр, 70 кг-аас бага жинтэй, хамгийн чухал нь сайхан инээмсэглэдэг эрэгтэй хүн байх ёстой." Сүүлийнх нь хошигнол байсан боловч сансарын анхны нисгэгчид тавигдах шаардлагыг 1959 онд Королев ийнхүү тодорхойлов. Зөвлөлт улсын өнцөг булан бүрээс шаардлагад нийцэх хүмүүсийг шалгаруулж, маш хүнд хэцүү нөхцөлд бие махбод, сэтгэлзүйн шалгалт хийжээ. Шалгаруулалтын үед хэт өндөр даралт, температурын нөхцөлд тэсвэр алдаж, амиа алдахаас наахна бууж өгөх хүн ч гарч байв. Эцэст нь 6 хүн шигшигдэн үлдсэн байна. Америкаас хол тасарсан Королевийн Р7 пуужин цөмийн зэвсэг тээврлэн тив алгасан нисэх боломжтой болсон байв. Түүгээр сансарт хүнийг ч нисгэж чадна. Хүйтэн дайны үеийн сансарын өрсөлдөөн капиталист, социалист нийгмийн хооронд үүссэн шинэ дайнд тооцогдож, Нью-Иорк таймс сонингийн нэрлэснээр "оршин тогтнох эсэхийг шийдэх" тулаан байв.

1959 оны 4 сарын 9-нд Зөвлөлттэй өрсөлдөх зорилгоор байгуулагдсан Америкийн Сансарын Агентлаг НАСА сансарын 7 нисгэгчийг олон нийтэд танилцуулав. Тэднээс нэг нь америкчуудын дундаас сансарт нисэх анхны хүнээр сонгогдох болно. "Та бүхний дунд сансараас эсэн мэнд эргэж ирнэ гэдэгт итгэх хүн байна уу" хэмээн хэвлэлийн бага хурлын төгсгөлд нэгэн сэтгүүлчийн тавьсан асуултад бүгд нэгэн зэрэг гар өргөн хариулжээ. 5 сарын 18-нд Флорида мужийн Кэйв Канаверал хошуунд америкийн анхны тив алгасах баллистик пуужин Атласын туршилтын өдөр ирэв. Сансарын 7 нисгэгч ч найдвар тээн туршилтыг өөрсдийн нүдээр ажиглаж байв. Гэвч пуужин агаарт дэлбэрч, "ашгүй дээ, гологдол бүтээгдэхүүн нэгээр цөөрлөө" хэмээн тэдний нэг хэлсэн байна. Үүгээр Америкийн Хуурай Газрын Цэргийн Хүчний Рэдстоун пуужингаас өөр сонголт НАСА-д үлдсэнгүй.


Вон Браун энэ үед уг пуужинд сансарын нисгэгчийг суулгах үед тохирох хэлбэрийг шийдэхээр агаарын эсэргүүцлийн туршилт хийж байв. Рэдстоун нь германы Ви 2 пуужингийн зураг төсөлд тулгуурласан шинэ загварын пуужин юм. Агаарын зохиомол урсгалын туршилтаар пуужингийн хурд дууны хурдад дөхөх тусам их биед хүчтэй чичирхийлэлт мэдрэгдэж байв. Чичирхийллийн хэмжээ 150 децибилд хүрч, сансарын нисгэгч амьд үлдэх нөхцөл үгүйг илтгэжээ. Үүнээс гадна сайжруулалт хийх шаардлагатай пуужингийн хэсгийн тоо 800-д хүрсэн байна. Хамгийн гол нь хүчний хувьд Королевийн Р7 пуужингаас 10 дахин бага байв. Энэ нь хүн нисгэхэд дөнгөн данган хүрэлцэх түвшин юм. Энэ мэтчилэн хүндрэлээс гадна өрсөлдөгчийх нь амжилт Вон Брауныг тулгамдахад хүргэж байв.

Америк, Зөвлөлт аль аль нь саранд нисгэгчгүй станц буулгахаар төлөвлөж байсан ч 1959 оны 9 сарын 14-нд Королевын Лунар 2 станц түрүүлэн хүрч, сансарын технологийн түүхэнд томоохон алхам хийжээ. Уг үйл явдлыг Хрушевийн Америкт хийсэн айлчлалтай цаг хугацааны хувьд зориуд тааруулсан байна. Хрушев "саран дээр газардахад Зөвлөлт түрүүлэв, харин зайдас үйлдвэрлэлтээр Америк түрүүллээ" хэмээн гайхуулжээ. Түүнээс хойш гурван долоо хоногийн дараа Королевын станц түүхэнд анх удаа сарны эсрэг талын зургийг авав. "Зөвлөлтчүүдийн энэ амжилт социализм капитализмаас илүү гэдгийн баталгаа боллоо" хэмээн мэдээлжээ. Удаа дараалан гарсан сансарын технологийн энэхүү ололт амжилтуудын цаана ямар хүн байгааг Вон Браун мэдэх боломжгүй байв. Учир нь түүний тухай бүхий л мэдээллийг улсын нууцад хамруулсан. Тэр ч байтугай Королевын шалгуурт тэнцсэн сансарын нисгэгчид 6 сарын сургуулилт хийсний дараа сая л түүнтэй уулзаж, танилцжээ.


1960 оны 6 сарын 18-нд сансарын нисгэгчийг суулгах Восток капсулыг тэдэнд үзүүлэв. Капсул дотор жолоодлогын ямар ч төхөөрөмж суурилуулахгүй, нислэг ихэнхдээ автоматаар хийгдэж, шаардлагатай удирдлагыг газраас хангана. Восток хөлгийн капсул дэлхийг 26000 км/ц хурдаар тойрно. Дэлхийд эргэн ирэхийн тулд жижиг оврын тийрэлтэт хөдөлгүүр ажиллаж, хурдыг сааснаар агаар мандалд орж ирэх ёстой. Мөн уг хөдөлгүүрийн ажиллагааг маш нарийн тохируулах шаардлагатай. Тийрэлтийн хүчийг яльгүй ихэсгэвэл хөлөг хэт их өнцөгөөр агаар мандалд орж, агаарын эсэргүүцлийн нөлөөгөөр шатна. Харин хүч бага бол дэлхийгээс холдож илүү өндөр тойрог замд шилжинэ. Ийм тохиолдолд хөлөг дэлхийд эргэн ирэх боломжгүй болж, дэлхийг мөнхөд тойрон эргэлдэх болно. Харин агаар мандалд тооцоолсон өнцөгөөр орж ирэх тохиолдолд шаталгүйгээр хурдаа сааж, газардах бэлтгэл хангагдана. Энэ үед капсулын гадаргын температур 6-аас 10 мянган хэмд хүрнэ. Энэ нь бараг нарны гадаргын температуртай адил хэмжээ юм.

Зөвлөлт улс сансарт хүн нисгэхээр бэлтгэж байгаа тухай тагнуулын мэдээлэл тэр дороо Америкт хүрчээ. Харин НАСА-гийн төлөвлөгөө бүтэн 1 жилээр хоцорч, инженерүүд шахалтад орсон байв. НАСА-гийн тэргүүн ажлын явцыг шалгахаар ирсэн боловч түүнийг тулгамдсан шинэ асуудал угтаж авчээ. Капсулын хэмжээ пуужинд залгагдах хэсэгтээ 1 см-ээр томдсон учир түүнийг зүлгэж, жижигрүүлж байв. Учир нь нарийн хэмжээг Вон Браунд урьдчилан өгөөгүйгээс шалтгаалжээ. Вон Браун капсулын дараагийн загварыг пуужинд урьдчилан тааруулж байж Кэйв Канаверал дахь НАСА-гийн үйлдвэрт илгээж байхыг шаардав. Энэ нь ихээхэн цаг хугацаа шаардана. Амжилтгүй болсон чичирхийллийн туршилтаас авахуулаад бүхий л хариуцлага Вон Браунд ирэх учир тэрээр аюулгүй байдалд ихээхэн анхаарч байв. Тэгвэл оросууд 11 сард сансарт хүн нисгэж магадгүй хэмээх Эф Би Ай-гийн мэдээлэл авсан НАСА цаг хугацаанд хавчигдаж, яарч байсан нь зөрчилдөхөд хүргэжээ. Тэгээд ч капсулыг НАСА, пуужинг Бойнгийн зураг төслөөр Вон Браун бүтээж, Вашингтоноос нэгдсэн удирдлагаар хангаж байгаа нөхцөлд ажлын уялдаа холбоог хангахад хүндрэлтэй байв.


Вон Браун НАСА-тай сөргөлдөж байх үед Королев мөн адил өөр нэгэн пуужингийн багтай санхүүжилтийн асуудлаар сөргөлдөж байв. Валентин Глушкогийн бүтээсэн хөдөлгүүр Зөвлөлтийн артиллерийн ерөнхий маршал, стратегийн пуужингийн судалгааны төслийн удирдагч Митрофан Неделиний санаанд нийцэж байв. Хэрэв хөдөлгүүр баллистик пуужин (missile)-д ашиглагдвал санхүүжилт түүнд төвлөрч, Королевын пуужин (rocket)-д төсөв хүрэлцэхгүй болно. Королев Глушко нарын харьцаа анхнаасаа сайн байгаагүй. Цагтаа Королевийг нууц цагдаад илчилж, 6 жил хоригдоход хүргэсэн хүн юм. Глушкогийн хөдөлгүүр асах хурд өндөр байдлаар сайн давуу боловч, түлш нь хүний биед ихээхэн хортой байв. Мөн Глушкогийн хөдөлгүүрийн туршилт амжилттай хийгдэж, Королевийн мөрөөдлийг үгүй хийхэд хүргэх аюул учрав. Иймд тэрээр Коммунист намын тэргүүлэгчдийг ухуулах зорилгоор сансарт амьд амьтан хөөргөж, эсэн мэнд буцаан ирүүлхээр шийджээ.

Сансарын нисгэгчдийг хөөргөх Восток капсулд Лисичка, Чайка хэмээх 2 нохойг суулган 1960 оны 7 сарын 28-нд хөөргөв. "Хэрэв туршилт амжилтгүй болвол дахиад барууныхны амьтны эрх хамгаалагчдын хэл амны бай болно шүү" хэмээн Неделиний хэлсэн үг тоглоом хийх, дорд үзэхийн алин болох нь мэдэгдэхгүй байв. Пуужинг хөөргөх явц тоогоор илэрхийлэгдэнэ. Хэрэв тоо 5-аас доош буувал аюултай нөхцөл байдал үүссэнийг илтгэнэ. Оператор 5-ын тоог үргэжлүүлэн хэлж байсан боловч, 4, 3 хэмээн багассаар 1 болж, нохдын дүрс дэлгэцнээс алга болжээ. Пуужин хөөрснөөс хойш 28 секундын дараа дэлбэрч, Лисичка Чайка хоёр эргэж ирэхээргүй болов. Королев сарын дараа дахин нохой хөөргөхөөр шийджээ. Белка Стрелка хоёр Р7 пуунжигаар хөөрч, тойрог замд орж, эсэн мэнд эргэн ирэв. Энэ мэдээ намын төв хорооныхонд хүчтэй ухуулга болсноос гадна Р7 пуужин, Восток хөлөг сансарт хүн нисгэж, эргэн ирүүлэх чадвартайг нотлон харуулав. Харин Хрушев найрамдлын бэлэгдэл болгон Стрелкагийн гөлгийг цагаанд ордонд илгээжээ.


Бэлэг хүлээн авсан ерөнхийлөгч Жон Кеннеди талархалаа илэрхийлэхийн хамт ялагдлаа хүлээн зөвшөөрч, "анх удаа сансарт аялсан амьтны нэр бол ямар нэгэн Роб, Файт бус зөвхөн Стрелка, Чайка юм" гэжээ. Тэр үед Америкчууд сансарт хүн нисгэхэд хараахан бэлэн болоогүй байв. 1960 оны 11 сарын 21-нд Вон Брауны төлөвлөсний дагуу Рэдстоун пуужинг хөөргөх туршилт хийхээр болжээ. Гэхдээ хоосон капсул угсарч хөөргөнө. Туршилтын зорилго сайжруулалт хийсэн эд ангиудыг шалгахад чиглэж, хэрэв амжилттай болвол хүн нисгэх хугацааг тодруулна. Хяналтын төвийн дэлгэцэнд пуужин утаа манан татуулан хөөрч харагдсан боловч ослын дохиолол ажиллажээ. Пуужингийн үзүүр хэсэг хөөрсөн боловч их бие хөөргөх тавцангаас дөнгөж 10 см хөндийрсөн байв. "Энэ удаагийн бүтэлгүй туршилтаар америкчуудын сансарт хүрэх мөрөөдөл талаар боллоо" хэмээн Нью-Иорк таймс сонин мэдээлсэн бол өөр нэгэн сонин "бид оросуудаас түрүүлэхгүй нь тодорхой болов" гэжээ.

1960 оны 10 сарын сүүлээр Королевийн сөргөлдөгч баг Глушкогийн хөдөлгүүрийг суурилуулсан зөвлөлтийн анхны тив алгасагч баллистик пуужингийн туршилтыг хийх гэж байв. Гэвч түлшний алдагдал гарч, хүний биед хортой нөхцөл байдал үүссэн ч ажилчдыг 72 цагийн турш үргэлжлүүлэн ажиллуулжээ. Пуужинг амжилттай хөөргөх тушаал Хрушевоос авсан Неделин хөөргөх тавцангийн дэргэдээс хормын төдий ч холдолгүйгээр засварын явцыг хянаж байв. Гэтэл цахилгаан хэлхээний гэмтлээс үүдэлтэй хуурмаг дохиолол илгээгдэж, пуужингийн 2-р шатны тийрэлтэт хөдөлгүүр гэнэт ажиллажээ. Дэлбэрэлтийн орчны температур 3000 хэмд хүрч, замын асфальт хайлснаас хөл тушигдсан олон хүн галын дөлөнд автсан байна. Хөөргөх тавцан дээр ажиллаж байсан хүмүүсийн бие лаа мэт хайлан урсав. Дэлбэрэлтээр Неделиний хамт 91 хүний амь үрэгджээ. Ийнхүү Зөвлөлтийн пуужингийн түүхэнд хамгийн том гарз хохирол учрав. "Неделиний сүйрэл" хэмээн нэрлэгдэх болсон энэхүү гамшгийн тухай бодит үнэн 30 жилийн дараа олон нийтэд тодорхой болжээ.


Америкчууд 1961 оны 4 сарын 12-нд сансарын нисгэгч Алан Шепардыг Рэдстоун хөлгөөр сансарт нисгэхээр төлөвлөв. Гэхдээ түүнээс 12 долоо хоногийн өмнө хийх туршилт амжилттай болсон нөхцөлд төлөвлөгөөний дагуу нислэг хийгдэнэ. 1 сарын 31-нд Вон Брауны мөрөөдлийн хамт 65 дугаарт шимпанзийн амь насыг Рэдстоун пуужинд даатган хөөргөв. Хэрэв шимпанзи 15 минутын нислэг амжилттай хийж, эсэн мэнд эргэж ирвэл түүнд албан ёсоор нэр өгөх болно. Үрэгдвэл 65 дугаартайгаа дуусна. Хөөргөх явцад пуужингийн чичиргээ хэтэрхий нэмэгдэж, сармагчин ухаан алдах түвшинд хүрчээ. Гэвч азаар пуужингийн үзүүр хэсэг автоматаар салж, 65 дугаар амьд үлдсэн байв. Ослын шалтгаан түлшний насос хэт ачаалал авч, пуужин төлөвлөснөөс илүү хурдалсанд байв. Вон Браун дахин туршилт явуулах уу, эсвэл шууд хүн нисгэх үү гэдгийг шийдэх ёстой болов. Хэдийгээр зөвлөлтөд ялагдах магадлалтай ч аюулгүй байдлын 100%-ийн баталгаатай байх үүднээс хөөргөх туршилтыг дахин явуулахаар шийджээ. Үүгээр Алан Шепардын нислэг өмнө төлөвлөсөн хугацаанаас 1 сараар хойшлох болно.

Яг тэр үед зөвлөлтчүүд сансарт хүн нисгэхэд сүүлчийн алхамаа хийх үлдээд байв. Тэр нь хэнийг сонгох вэ гэдэг асуудал юм. Түүхэн үүрэг гүйцэтгэх хүнийг Коммунист намын төв хороо шийднэ. Түүнээс өмнө нэр дэвшигдсэн 6 нисгэгч тус бүрийн сансарт нисэхийн өмнөх сэтгэгдлийг дүрс бичлэгт буулгав. Ухаалаг, толгой сайтай, хүмүүст таалагдах төрхтэй, эцэг нь мужаан буюу жинхэнэ хөдөлмөрчин хүний удам болох Гагарин анхны сансарын нисгэгчээр сонгогджээ. Хэдийгээр анхлан сансарт нисэх хүн шийдэгдсэн боловч пуужинд асуудал уул овоо мэт байв. Нохой суулган хөөргөсөн 2 удаагийн туршилт дараалан бүтэлгүйтсэн байна. Королевт илүү их цаг хугацаа хэрэгтэй байсан ч америкчууд гүйцэж түрүүлэхэд ойрхон байв. Вон Брауны 2 дахь туршилт амжилттай болж, хүн нисгэх бэлтгэлдээ оржээ. Гэвч Зөвлөлт нэг алхам түрүүлж, 1961 оны 4 сарын 12-нд нислэгт бэлэн болов. Королев сүүлийн үеийн бүтэлгүйтлээс үүдэн Гагарины амьд эргэн ирэх магадлал 5%-аас хэтрэхгүй гэж бодож байв. Өглөөний 9 цаг 6 минутад пуужин хөөрч, 3 минутын дараа үндсэн пуужингийн хөдөлгүүр асчээ. Хөөрснөөс хойш 5 минтуын дараа Гагарин хүн төрөлхтний түүхэнд анх удаа сансарыг өөрийн нүдээр харсан бол 9 минутын дараа хурд, хүндийн хүч мэдрэгдэхгүй болов.


Удалгүй нислэгийг удирдах төвийн хяналтын дэлгэцнээс Гагарины дүрс алга болж, долгион хүрэх хязгаараас гарсныг илтгэнэ. Хөөрснөөс хойш 30 минут хүрэхгүй хугацаанд Восток хөлөг дэлхийн сүүдэр талд оржээ. Удалгүй зөвлөлтчүүд түрүүлэн сансарт хүрснийг үл мэдэн нойрсох америкчуудын дээгүүр нисэн өнгөрөв. 1 цагийн дараа агаар мандалд орох өнцөгийн тооцооллыг дуусгажээ. Хэрэв агаар мандалд хэт их өнцөгөөр орвол Гагарин шатаж үхнэ. Хэт бага өнцөгөөр орвол дэлхийн мөнхийн дагуул болон хувирна. Эсрэг тийрэлт авах хөдөлгүүр (тормос) ажиллаж эхэлсэн боловч хөлгийн төхөөрөмжийн хэсэг капсулаас салсангүй. Капсул хүчтэй эргэлтэд орж, холбоо тасарсан тул хүлээхээс өөр сонголт Королевт байгаагүй юм. Агаар мандалд орох үед халалтаас үүдэн кабел тасарч, төхөөрөмжийн хэсэг салсан байв. Газрын гадаргаас 4500 м-ийн өндөрт Гагарин капсулаас аюулгүй зайд шидэгдэж, шүхэр амжилттай дэлгэгджээ. Гагарин дөнгөж 108 минут хугацаанд 40 мянган км зай туулж, хүн анх удаа дэлхийг тойров. Нөхөдтэйгээ амжилтын хундага тулгасан Королев хундагаа хага шидсэн байна. Бусад нь дууриахыг завдсан боловч нэг нь "Королевоос бусад нь болохгүй, эд анги хариуцагч толгой авна " хэмээн хөгжилдөцгөөжээ.

1961 оны 5 сарын 5-нд Гагарины нислэгээс хойш сар хүрэхгүй хугацааны дараа Алан Шепард сансар нисэх өдөр ирэв. Гэвч цаг агаарын тааламжгүй нөхцөлөөс үүдэн тэрээр капсулд хөдөлгөөнгүй бэхлэгдсэн хэвээр 5 цаг хүлээжээ. Шепардад бие засах шаардлага гарсан боловч бүхнийг дахин эхлэхэд хэтэрхий их цаг хугацаа орох тул анхны хүнийг сансарт төлөвлөсний дагуу нисгэх нь өмсгөлөө норгохоос илүү чухал зүйл байв. Нислэгийн үргэлжилсэн хугацаа дөнгөж 16 минут байсан ч Шепард 480 км зай туулж, жингүйдлийг 6 минутын турш мэдэрчээ. Энэ нь америкчууд сансарт хүн нисгэсэн хэмээн нотлоход хангалттай хугацаа байв. Гэвч хүйтэн дайны өрсөлдөөнд зөвлөлтчүүдийг ялахын тулд илүү тодорхой үр дүн гаргах хэрэгтэй. Ерөнхийлөгч Жон Кеннеди 1960-аад онд багтаж саранд хүрэх тухай зарлав. 1961 оны 8 сарын 17-нд, Шепардын нислэгээс хойш 3 сарын дараа зүүн Германы арми Берлиний ханыг барьж эхлэв. Өрнө дорнын сөргөлдөөн ширүүсч, цөмийн дайны аюул бодитоор заналхийлж эхэлжээ.


үргэлжилнэ ...

Багц мэдээ 2; Атомын цаг, Орион хөлөг, Амазоны үйлчилгээ ...

Хамгийн өндөр нарийвчлал бүхий атомын цаг
АНУ-ын Колорадагийн их сургуулийн Астрофизикийн хүрээлэн, Технологи Стандартчиллын Үндэсний Хүрээлэн хамтран дэлхийн хамгийн өндөр нарийвчлал бүхий атомын цаг бүтээсэн байна. Стронцийн цагны нарийвчлал өмнөх дээд амжилтаас 50% нэмэгдэж, 5 тэрбум жилийн хугацаанд 1 секунд алдах хэмжээнд хүрчээ. Энэ нь дэлхий үүсэн бий болсноос хойших цаг хугацаанаас ч урт хугацаа юм. Уг атомын цаг нарийвчлалаас гадна тогтворжилт буюу тоолж буй үргэлжилсэн хугацааны дундаж утгын хамгийн өндөр хэмжээг хэр удаан хангаж байгааг илэрхийлэх үзүүлэлтээр дээд амжилт тогтоосон байна. Харин өмнөх дээд амжилтыг квантын логик цаг 3.7 тэрбум жилд 1 секунд алдах үзүүлэлтээр 4 жилийн өмнө тогтоож байжээ.


Утасны дэлгэцийн цоожийг чихээрээ нээнэ
Дэлгэцийн цоож нь хурууны хээгээр нээгдэх Аплийн ухаалаг утасны шинэ загвар хэрэглэгчдийг мэгдүүлж, Самсунгийн дараагийн утсанд нүдний солонгон бүрхэвчийн зургийг унших технологи ашиглагдана гэсэн цуурхал тарахад хүргэж байсан билээ. Тэгвэл энэ удаад Дэкарт Байометрикс компани чихээрээ дэлгэцийн цоожийг нээх боломжтой андройд апликэшн бүтээсэн байна. Хүмүүсийн чих хурууны хээтэй адил онцлог давтагдашгүй шинж чанарыг агуулдаг байна. Уг апликэшн хувь хүний зуршил буюу утсаа барих өнцөг зэрэг чихэнд хамаарах хэмжилтүүдийг хийдэг байна. Мөн утсаа чихнийхээ ойролцоо байрлуулах үйлдлийг хурууны хээтэй адил урьдчилан бүртгүүлэх шаардлагатай юм.


Хүний биеийн биометрийн хэмжилтийн аргууд нууц үгийг орлуулах зэргээр өргөн хүрээнд ашиглагдаж байна. Айлок компаний судалгаагаар биометрийн хэмжилтын аргын андуурдах магадлал хурууны хээ таних системд 10000 уншилтад 1 удаа тохиодог бол хоёр нүдний солонгон бүрхэвчийн зургийг зэрэг хянах аргад 2.25 тэрбум уншилтад нэг удаа байдаг байна.



Гүүгл глас сексийн хэрэглээнд
Гүүгл нүдний шил "экс ангилал"-ын хэрэглээнд ч бас ашиглагдах бололтой. Хосуудын харилцааны хамгийн дотно мөчид таазан дахь толь, толгойд бэхлэх дүрс бичлэгийн камер хэрэглэлгүйгээр өөрсдийн дүрийг хамтрагчийнхаа "нүдээр харах" боломжийг олгох апликэшн бүтээгдсэн байна. Бүтээгдэхүүний дизайны ангийн нэгэн оюутны Ай ҮС-д зориулан бүтээсэн уг апликэшнийг дуу хоолойгоор удирдаж, бичлэг хийхээс гадна хамтрагчийнхаа "нүдээр харах" боломжтой. Хэрэв Гүүгл гласыг гэрийн ухаалаг төхөөрөмжүүдэд холбосон тохиолдолд гэрэлтүүлгийн тохируулга өөрчлөх, дуу хөгжим сонгохоос авахуулаад сексийн байрлалын талаар интернетээс хайлт хийхэд хүртэл ашиглах боломжтой. Гэхдээ энэ апликэшнийг Гүүглээс хориглох магадлал өндөр байгаа юм. Өмнө нь үүнтэй адил төрлийн порно апликэшнийг хориглож байсан бөгөөд хөгжүүлэгчийн веб хуудаснаас устгахаас өмнө Гүүгл Глас хэрэглэгч 17 хүн татаж авч, 1000 гаруй хүн үзэж амжсан байна.


Амазон барааг захиалахаас өмнө хүргэж өгнө
Амазон компани хэрэглэгч ямар нэгэн бүтээгдэхүүнийг худалдан авахаар шийдэхээс нь өмнө, эсвэл захиалга хийгдсэнээс хойш 1 минутын дотор хүргэж өгөх систем бүтээж байна. Тус компанийн авсан "Урьдчилсан тээвэрлэлт"-ийн патентад дурдсанаар ачаа илгээгч байгууллагын салбар буюу захиалагчийн гэрийн гадна байрлах шуудан хүргэлтийн автомашинд хүлээлтийн байдалд хадгалагдах юм байна. Энэ үйлчилгээ борлуулалт сайтай ном зэрэг бүтээгдэхүүнд тохирох бөгөөд хэрэглэгчийн захиалгын түүх, худалдан авахыг хүсч буй бүтээгдэхүүний жагсаалт, тэр ч байтугай ямар бүтээгдэхүүн дээр курсороо удаан байрлуулсан зэрэг онлайн үйлчилгээний үеийн хэрэглэгчийн мэдээлэлд тулгуурлах ажээ. Мөн буцаалтыг багасгах зорилгоор хямдралын карт дагалдуулах, сурталчилгааны бэлэг хэлбэрээр ашиглах боломжийг ч бас тусгажээ. Тус компани өмнө нь барааг 30 минутын дотор захиалагчид хүргэх нисдэг төхөөрөмж, систем бүтээж байгаа тухай мэдээлж байсан билээ.

Орион хөлөг бүтээх ажлын гуравны хоёрыг гүйцэтгэв
НАСА Шатлл хөтөлбөр дуусгавар болсноос хойш бүтээж буй сансарын анхны хөлгийн үйлчилгээний модулийг бүтээсэн тухай мэдэгдлээ. Үүгээр Аюулгүйн салгалтын систем (LAS), Нисгэгчийн модуль (CM), Үйлчилгээний модуль (SM) гэсэн гурван хэсгээс бүрдэх Орион (Orion)  хөлгийг бүтээх ажлын гуравны хоёрыг гүйцэтгээд байна. Аюулгүйн салгалтын системийг өнгөрөгч 11 сард хийж дуусгасан бол хөлөг бүтээх ажлын сүүлчийн шат буюу Нисгэгчийн модулийн хэсгийн ажлыг ирэх хаврын эхлэл үед дуусгахаар төлөвлөжээ. Орион хөлөг нь дэлхийн тойрог замаас гарч, сар, бага гаригууд, Ангараг зэрэгт хүрэх сансарын алсын зайн, урт хугацааны аялалд зориулагдах юм. Уг хөлгийн туршилтын автомат нислэгийг энэ оны 9-р сарын дундуур хийхээр төлөвлөж байна. НАСА бие даан сансарын хөлөг бүтээхээс гадна хувийн компаниудийн адил төрлийн технологийн хөгжүүлэлтийг дэмжиж байгаа тухай өмнө нь мэдээлж байсан билээ.





эх сурвалж, gizmag, mailonline, universetoday

Далавчит пуужингийн түүх

880 км/ц-ын хурдаар нам өндөрт нисч, 2500 км зайг туулна. Онилсон цэгийн 10 м-ийн радиус дотор тусч, байг устгах далавчит пуужинг жинхэнэ төгс зэвсэг гэхэд хилсдэхгүй. 1991 онд "Цөлийн шуурга" ажиллагааны үеэр анх ашигласан Томахавк пуужингийн оновчтой тусгал дэлхий нийтийн анхаарлыг татах болжээ. Гэхдээ далавчит пуужин анхнаасаа төгс байгаагүй нь мэдээж. Пуужингийн технологийг олон арван жилийн турш хөгжүүлж ирсэн эрдэмтэн, судлаачдад хэд хэдэн томоохон саад бэрхшээлийг даван гарах шаардлага тулгарчээ. Эхний бэрхшээл нь суудлын тэрэгтэй адил 1.5 тонн жинтэй пуужинг усан дорхи шумбагч онгоцноос харвах явдал байв. Томахавк пуужинг суурилуулсан шумбагч онгоц өнөөгийн дэлхийн хамгийн хүчирхэг зэвсэглэлд тооцогдох болжээ. Бодит байдалд дэлхийн хүн амын 90% оршин суугаа газар нутгийг шумбагч онгоц, Томахавк пуужингууд бүрэн хянаж байна.


Тэгвэл 1950-аад оны үед пуужинг зөвхөн уснаас ил гарсан шумбагч онгоцны тавцангаас л харваж байв. Пуужинд түлш хийж, харвах тавцанд суурилуулах хугацаанд шумбагч онгоц далайн усан дээр ил байрлах шаардлагатай. Энэ нь түүний голлох давуу талыг алдагдуулахад хүргэнэ. Иймд Америкийн Далайн Цэргийн Хүчин усан дотроос харвах технологи боловсруулахаар төлөвлөсөн боловч энэ нь бараг хэрэгжих боломжгүй байв. Харвах хоолойд байрлах пуужингийн хөдөлгүүрт гал ноцоох үед дэлбэрэлт болж, шумбагч онгоцыг өөрийг нь сөнөөөх аюултай байжээ. Орчин үед пуужинг хөөргөхөд шингэн түлш голлон ашиглаж байна. Үүнд устөрөгчийн хэт исэл, гидразин хэмээх хоёр шингэнийг холих үед тэсрэх мэт огцом шатах үзэгдлийг ашигладаг. Эдгээр бодисууд нь дангаар байх үедээ ч аюултай юм. Устөрөгчийн хэт исэл өтгөрвөл дэлбэрэх, цаас, хөвөн зэрэг хялбар шатах материал дээр асгарах тохиолдолд шатах  аюултай. Тэгвэл гидразин нь хортой учир амьсгалаар дамжин хүний биед орж, эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлдөг.

Америкчууд анх далавчит пуужинд шингэн түлш ашиглахаар төлөвлөх үед ихээхэн эсэргүүцэлтэй тулгарчээ. Тэгвэл дарь мэтийн химийн бодисоос бүрдэх хатуу түлш илүү аюулгүй боловч тухайн үед хангалттай хэмжээний түлхэлтийн хүчийг үүсгэх боломжгүй байв. Иймд хатуу түлшинд хольж, түүний шаталтаас илүү өндөр температур гаргаж авахад шаардагдах бодисыг эрж хайжээ. Чарльз Хэндэрсон, Кийт Рамбэл нар химийн үелэх системийн элементүүд дундаас эрэл хайгуул хийсний эцэст нунтаг хөнгөн цагаан шатахад амархан, температурыг огцом нэмэгдүүлж байгааг илрүүлжээ. Гэхдээ хэмжээг хэт ихэсгэвэл пуужингийн чадал буурахад хүргэнэ. Хэндэрсон нар хөнгөн цагааны агууламж 20% байх нь хамгийн оновчтой болохыг тогтоов. Туршилтаар хөнгөн цагаан агуулсан түлш бараг 2 дахин их хүчийг үүсгэж байжээ. 1950-аад оны үед Хэндэрсон нарын хийсэн нээлт пуужигнийн технологийг хурдацтай хөгжихөд түлхэц өгсөн юм.


Өнөөдөр хөнгөн цагаан Шатллаас авахуулаад Томахавк хүртэл төрөл бүрийн пуужинд ашиглагдаж байна. Гэхдээ харьцангуй богино хугацаанд шатаж дуусдаг. Томоохон пуужингуудад түлш бүрэн шатахад хэдхэн минутад л шаардагдана. Шаталтын технологийн ийм нөхцөлд Томахавк хэрхэн 2500 км зай туулдаг вэ. Учир нь усны гадаргаас тасарсны дараа нислэгийн хэлбэрээ гайхалтайгаар өөрчилдөг явдал юм. Энэ үед пуужингийн агаар сорох хаалт нээгдэж, хоёр далавч автомат хутга мэт гарч ирнэ. Дараа нь хурдасгах (пуужинт) хөдөлгүүрийн хэсэг салах үед 880 км/ц хурд авч, нам өндрийн нислэг эхлэнэ. Ийнхүү хэдхэн секундын дотор пуужингаас нисэх онгоцонд хувирна. Далавчит пуужингийн гарал үүсэл ч нисэх онгоцноос эхлэлтэй ажээ.

Дэлхийн 1-р дайны үед их буу хамгийн хүчирхэг зэвсэг байсан боловч сумны тусгал дөнгөж 30 км байв. Нисэх онгоц дайсны нутгийн гүнд нэвтэрч чадах ч бөмбөгийг гараар шидэх учир хангалттай ойртохгүй бол довтлох боломжгүй байв. Иймд 1917 онд Охаё мужын Детройтод цугласан эрдэмтэдийн баг бөмбөг суурилуулсан нисгэгчгүй онгоц бүтээхээр зорьжээ. Шинэ автомат бөмбөгдөгчийн их биеийг нисэх онгоц анхлан бүтээсэн ах, дүү хоёрын нэг Орвил Райт хариуцсанаар хуучин нисэх онгоцны эд ангиар 5-хан минутад угсрах боломжтой, 80 кг тэсрэх бодис зөөх чадал бүхий "Кэтэрин Бааг" төрөн гарчээ. Мөн анхны автомат залуурын төхөөрөмж ашиглагдсан байна. Гэхдээ туршилтын ихэнх нислэг бүтэлгүйтэж байв. Төхөөрөмжийн зүрх болсон гироскоп нь нислэгийн үед их бие ямар ч чиглэлд хазайхад эргэлдэгч хавтангууд үндсэн чиглэлээ хадгалах төхөөрөмж юм. Гироскопийн хөдөлгөөнөөр далавчийг удирдаж, эгц шулуун чиглэлийн нислэг хийх боломжтой болжээ.


Гэхдээ их биеийг агаарт зөвхөн хэвтээ чиглэлд тэнцвэртэй байлгаж, шулуун нислэг үргэлжлүүлэн хийх боловч бүрэн автомат нислэг биш байв. Өөр нэгэн сул тал нь нислэгийн хугацаа уртсах тусам чиглэлийн зөрүү хэт ихэсдэг явдал байв. Анхны нислэгүүдийн нэгт туршилтын загвар төлөвлөсөн шулуун чиглэлд 2.5 км ниссэн боловч гэнэт салхины нөлөөнд автаж хот руу чиглэсэн байна. Цэргийн нууц төхөөрөмжийг хүмүүст мэдэгдэхээс болгоомжилсон зохион бүтээгчид байдаг чадлаараа нэхэж, тариалангийн талбайд унах үед нь амжиж гүйцжээ. Тухайн үед ойролцоо ирсэн аж ахуй эрхлэгч унасан онгоцны нисгэгчийн тухай асуухад шүхрээр бууж амжсан хэмээн худал хариулсан хөгжилтэй тохиолдлууд ч гарч байжээ. Анхны нисэх онгоцноос хойш 15 жилийн дараа, 1918 онд бүтээгдсэн Кэтэрин Бааг хэдийгээр дайн байлдаанд нэг ч удаа ашиглагдаагүй боловч дэлхийн анхны далавчит пуужинд тооцогдсон юм.

Томахавк пуужингаас нисэх онгоцонд хувирах замаар туулах зайг ихээхэн нэмэгдүүлнэ. Пуужинт хөдөлгүүр салсны дараа тийрэлтэт хөдөлгүүр ажиллагаанд залгагдаж, түлш дуусах хүртэл 2500 км зайг туулж амжина. 1950-аад оны үед үр ашиг муутай тийрэлтэт хөдөлгүүр, түлшны том хэмжээний савыг шаардаж, пуужингийн овор хэмжээг нэмэгдүүлэхэд хүргэсэн тул шумбагч онгоцонд ашиглах боломжгүй байв. Иймд хөдөлгүүрийн овор хэмжээг багасгахыг зорьсон эрдэмтэд 1964 онд тодорхой шийдэлд хүрчээ. Тухайн үед цэргүүдийг тээвэрлэх нэг бүрийн нисэх төхөөрөмжийн судалгаа хийж байсан Америкийн Арми "Тийрэлтэт бүс"-ийг зохион бүтээжээ. Ердийн пуужингийн хөдөлгүүр 6000 орчим эд ангиас бүрдэх тул, хэт нарийн нийлмэл бүтэц нь нийт овор хэмжээг багасгахад саад болж байв. Гэхдээ олон жижиг ангиудыг нэгтгэн нэг болгох замаар үйлдвэрлэж, эцсийн шатанд эд ангийн тоог 600-д хүргэн бууруулсан байна.


Хөдөлгүүрийн овор хэмжээ ч багасч, 30 кг болсон тул хүний нуруунд үүрэх боломжтой болжээ. Тухайн үед туршилтын нисгэгч Боб 18м өндөртэй модыг давах зэрэг гайхалтай чадварлаг нислэгийн үзүүлбэр хийж байв. Сүүлд "тийрэлтэт бүс"-ийн хэд хэдэн загвар бүтээгдэж, технологи илүү хөгжсөн боловч армийн анхаарал бага багаар сулсарсаар эцэстээ судалгаа бүрэн зогссон байна. Тэнгэрт нисэх цэргүүд дайсанд туйлын тааламжтай бай болно гэдгийг анзаарсан ч байж магадгүй.  "Тийрэлтэт бүс" хэдийгээр бүтээгдэхүүн болж чадаагүй ч пуужингийн технологийн хөгжилд томоохон дэвшил болсон юм. Жижиг хэмжээний тийрэлтэт хөдөлгүүр пуужингийн овор хэмжээг багасгаж, усан онгоцноос хэдэн зуун км зайд харвах боломж бүрдүүлэв. Гэхдээ далавчит пуужин бүтээгчид шинэ саадтай учирах болно.

Пуужинг төөрөлгүйгээр хэдэн зуун км нисгэх залуурын төхөөрөмж зохион бүтээгчдийн хувьд толгойн өвчин болжээ. Хүйтэн дайны үед америкийн пуужин 8000 км зайг туулж, Зөвлөлтөд хүрэх ёстой байв. Иймд чиглэлээ бага зэрэг алдахад л байнд онож тусахад бэрх байна. 1966 онд шинэ төрлийн залуурын төхөөрөмж бүхий Снак пуужинг бүтээжээ. Залуурын аргачлал нь цоо шинэ санаа байв. Пуужинд байрлуулсан телескопын тусламжтайгаар туулах замын дээр байрлах ямар нэгэн одоор баримжаалан траектор буюу чиглэлээ засварлаж байв. Гэхдээ туршилтын хүрээнд амжилттай хэрэгжсэн гайхалтай санаа бодит байдалд ашиглах боломжгүй байв. 1000 км/ц хурдлах пуужин одоор баримжаа авч чадалгүйгээр ихэнх туршилтын нислэг бүтэлгүйтэж, пуужингууд далайд унаж байжээ. Пуужинг зөв залах гэсэн бүтэлгүй оролдлогууд "Снакаар дүүрсэн далай" хэмээх хошин хэллэг бий болоход хүргэснээр төгссөн байна.


Удалгүй залуурын найдвартай төхөөрөмж бий болов. Мөн дуунаас 3 дахин хурдалж, Зөвлөлтөд хүрч чадах анхны үй олноор хөнөөх зэвсэг Слам баллистик пуужин бүтээгдэв. Слам тус бүр 1 мегатонн хүч бүхий 16 цэнэгт хошууг агуулж, бүгдийг онилсон байд дараалан унагаж чадна. Зохион бүтээгчид дов толгод, уул нурууд зэрэг газрын гадаргын онцлогийг агуулсан дижитал газрын зураг бүтээж, Сламын компьютерт оруулжээ. "Хурууны хээ" хэмээн нэрлэгдсэн энэ технологи дижитал газрын зургийг радараар хэмжсэн газрын гадаргын байрлалтай харьцуулах замаар пуужинг төөрөлгүй нисч, 16 байд дараалан оновчтой довтлох боломжоор хангасан байна. Тухайн үеийн америк 50 ширхэг слам пуужин бүтээжээ. Мэргэжилтнүүдийн нотлож байгаагаар 1 мегатоннын 800 цэнэгт хошуу байхад л Зөвлөлтийг газрын хөрснөөс бүрэн арчих боломжтой байв. Гэхдээ Батлан Хамгаалах Яам пуужинг ашиглах шаардлагагүй гэж үзэж, 1964 онд төслийг зогсоожээ.


Харин 1970-аад оноос хөгжүүлэлт хийж эхэлсэн Томахавк пуужинд "хурууны хээ" ашиглагдаж, өнөөдрийг хүрээд байна. Радарын залуур нь пуужинд шинэ хүч чадал буюу "үл үзэгдэх" боломжийг өгчээ. 800 км/ц-аас илүү хурдлах Томахавк газраас хэдхэн метрийн өндөрт нисэх учир дайсны радараас бүрэн нуугдах боломжтой болсон байна. Гэхдээ энэ гайхалтай нислэг автоматаар хийгддэгийг мартаж болохгүй. Мөн далавчит пуужинтай дүйцэх чадварлаг нисгэгч нэг ч үгүй гэгдэж байна. Гэхдээ пуужингийн эхний шатны залуурын төхөөрөмж сул талыг агуулж байв. Энэ нь зөвхөн газрын гадаргын элдэв хэлбэрийг таних учир тэгш тал газарт ашиглах боломжгүй байдал юм. Иймд "Цөлийн шуурга" ажиллагааны үеэр далайгаас харвасан Томахавк пуужинг Ираны уул нурууг дагуулан шулуун замаас хоёр дахин урт зайд нисгэн байж Багдад хотод довтолж байв. Томахавк төлөвлөсөн байг найдвартай устгах боловч довтлох мөчийг хэрхэн тааруулдаг бол.

1944 онд Лондон хотод үл таних нисдэг биетүүд үзэгдэх болж, яг хотын дээр ирэх үедээ унаж дэлбэрч байв. Тэр бол германчуудын бүтээсэн Ви 1 далавчит пуужин байсан юм. Тухайн үед шинэ пуужингийн судалгаа хийхээр англид ирсэн америк цэрэг Хэппи Арнольд 26 жилийн өмнө "Кэтэрин Бааг"-ийг бүтээгчдийн нэг байжээ. Түүний цуглуулсан Ви 1 пуужингийн үлдэгдлийг америкт аваачиж, ердөө 3 долоо хоногийн дараа бүхий нууцыг танин мэджээ. Ви 1 энгийн бүтэцтэй боловч түүний хөдөлгүүр 600 км/ц хурдлах боломж өгч байв. Мөн америкчуудийн анхаарлыг ихээхэн татсан зүйл нь түүнийг автоматаар унагах төхөөрөмж байсан юм. Пуужингийн урд хэсэгт байрлах жижиг сэнсний эргэлт автомашины механик мильтэй төстэй тоолуурт холбогдоно. Пуужин унах ёстой газарт дөхөж очсоныг илэрхийлэх тоолуурын заалтын тодорхой утгад хүрэх үед цахилгаан хэлхээ салж, сүүл хэсгийн хөндлөн чиглүүлэгчийг хөдөлгөөнгүй болгоно. Дараа нь далавчнаас нислэгийн чиглэлд 90 хэмийн өнцөг үүсгэн байрлах хос ялтас гарч ирснээр пуужин удирдлагагүй болж, агаарын эсэргүүцлийн нөлөөгөөр унахад хүргэдэг байна.


Ви 1 тодорхой байд довтлох боломжгүй байсан боловч Лондон шиг томоохон хотод хангалттай хохирол учруулах чадалтай байжээ. Уг пуужин зөвхөн 6 долоо хоногийн дотор 80 мянган барилгыг эвдлэн сүйтгэж, нийт 6000 гаруй хүний аминд хүрсэн бол түүний довтолгоонд өртөж ноцтой гэмтэж бэртсэн хүний тоо 18 мянгад хүрчээ. Гэвч англичууд Ви 1-ийг угтан сөнөөх аргаа олсон байна. Тухайн үеийн английн нисэх онгоцуудын хүчин чадал  560 км/ц хурдаар хязгаарлагдаж байсан учир Ви 1-ийг гүйцэх боломжгүй байв. Гэвч 3000 м өндрөөс чөлөөт уналт хийх замаар илүү өндөр хурд авах нисгэгчдийн чадварлаг нислэг Ви 1-ийг гүйцэж, буудан устгах боломж өгчээ. Хэт ойрхноос довтлох үед пуужингийн дэлбэрэлтэд өөрсдөө өртөх аюултай байсан тул онгоц пуужинтай зэрэгцэх үед далавчаараа цохин унагах шинэ ур чадвар бий болж, түүнийг анхлан хэрэгжүүлсэн нисгэгчийн тухай сонин хэвлэлүүд шуугиж байв. Мөн их бууны тусгай сум бүтээснээр Лондонд довтлон ирсэн 8000 гаруй Ви 1 пуужингийн талаас илүүг замд нь устгасны эцэст германчууд Ви 1-ээс татгалзжээ.

Харин америкчууд Ви 1 пуужингийн технологит тулгуурлан шинэ робот зэвсэг бүтээж байгаа тухай хэвлэлүүд мэдээлж байсан боловч чиглэлийн зөрүү 11 км-т хүрч байв. Тэгвэл өнөөдрийн Томахавкийн хувьд энэ үзүүлэлт 1000 дахин сайжирсан. Өнөөдөр газрын гадаргын зургийг камераар авч комьпютерийн мэдээлэлтэй харьцуулахаас гадна Жи Пи Эс дохиоллыг ашиглаж байна. Иймд Томахавк байг нэг л удаа танисан бол 10 м радиусын хүрээнд байд найдвартай тусч, байшингийн цонхоор ч орж чадна гэгдэж байна. Гэхдээ дөнгөж 500 кг тэсрэх бодис тээвэрлэх учир дайсны хүчитгэсэн төмөр бетон хана бүхий газар доторхи байгууламжийг устгаж чадахгүй байв. Иймд далавчит пуужингийн учруулах хөнөөлийн хүчийг нэмэгдүүлэхийн тулд хүнд төмөр хошууг бүтээжээ. Ийм хошуу газрын гүнд шунгах замдаа орчны байдлыг мэдэрч, төмөр бетон хамгаалалтыг нэвтлэх мөчид тэсрэх төхөөрөмжийг ажиллуулах чадвартай. Хүчин чадлын хувьд газрын гадаргаас 30 м гүнд нэвтэрч, 6 м хүртэлх зузаантай төмөр бетон ханыг нэвтлэх боломжтой болжээ.

Иракийн дайны үед Томахавк пуужинтай зэрэгцэн сөнөөгч онгоцнууд нам өндрөөс довтолж байсан боловч илүү аюултай даалгаврыг анх удаа автомат нисэх төхөөрөмжүүд гүйцэтгэж эхэлжээ. Өнөөдөр бүтээгдэж байгаа нисэх онгоцны загваруудыг хүн жолоодох хамгийн сүүлчийн онгоцод тооцож байна. Учир нь ирээдүйн далавчит пуужин гэгдэх олон дахин ашиглах боломжтой автомат нисэх төхөөрөмжүүд хянах, ажиглахаас авхуулаад төрөл бүрийн үүрэг гүйцэтгэх чадвартай болжээ. Их бие нь сум үл нэвтрэх чадвартай болж, онцгой материлаар бүтээгдсэн тул радарт харагдах боломжгүй болов. Ийм төхөөрөмжүүд дээвэр дээр байрласан мэргэн буудагч, нуугдсан террористийг ч илрүүлэн устгах боломжтой. Өөр нэгэн гайхалтай боломж нь алсаас удирдах явдал юм. Тухайлбал Иракийн цөлд байх автомат нисэх төхөөрөмжийг Лос-Анжелесийн тохилог өрөөнөөс удирдаж болно. Далавчит пуужинг нэгэнт хөөргөсөн л бол замд нь зогсоох, довтолгооныг болиулах аргагүй. Тэгвэл сөнөгч онгоцны нисгэгчтэй адил автомат нисэх төхөөрөмжүүдийн довтолгооныг бодит байдалд тохируулан эцсийн мөчид ч зогсоох боломжтой юм. Энэ бүхэн технологи хэдий хөгжсөн ч хүний оролцоо үргэлж байна гэдгийг харуулж байгаа хэрэг юм.


Дашрамд дурдахад Ирак, Афганистан улсын нутаг дэсвгэрт ашиглагдаж буй Глобал Хавк мэтийн автомат нисэх төхөөрөмжүүдийн довтолгооны улмаас энгийн иргэд олноор амь нас, эрүүл мэндээрээ хохирч байгаа явдалд НҮБ-аас авахуулаад дэлхий нийтээрээ анхаарал хандуулж эхэлж байна. Америкчуудын довтолсон химийн зэвсгийн үйлдвэр бодит байдалд хуурай сүүний үйлдвэр байсан зэрэг мэдээллүүд олноор дуулдах болов. Зориуд нууцласан иймэрхүү бодит үнэнг илрүүлэхэд Ассанж, Сноудэн нарын дуулианы эзэд ч чухал үүрэг гүйцэтгэж байна. Мөн автомат нисэх төхөөрөмжүүдийг америкаас удирдаж буй хүмүүс мэдрэмжийн хувьд ердийн компьютер тоглоом тоглогчтой адил түвшинд очиж, энгийн хүнийг террористээс ялгах, улмаар хүний амь насны үнэ цэнийг ухамсарлах чадвараа алддаг тухай чөлөөнд гарсан гүйцэтгэх албаны хүний яриа шуугиан тарьж байсан билээ.

эх сурвалж, Machines of War-Missiles

Өмнөд Солонгос улс 2017 оноос 5 Жи технологи ашиглана

Үүрэн холбооны технологиор дэлхийд тэргүүлэгч Өмнөд Солонгос улс утасгүй харилцааны 5 Жи технологит шилжихэд зориулан 1,5 тэрбум долларын хөрөнгө оруулалт хийхээр төлөвлөсөн тухай тус улсын Шинжлэх Ухаан Технологийн Яамны сайд мэдэгдсэн байна. 6 жилийн дараа ашиглаж эхлэх уг технологи одоогийн 4 Жи системээс 1000 дахин хурдан байх юм. Өмнөд Солонгос улс 1990-ээд онд 2 Жи, 2000-аад онд 3 Жи, 2010-аад оноос 4 Жи системд тус тус шилжжээ. Харин 5 Жи системийг 2017 оноос ашиглаж эхлэх бол 2020 оноос бүх нийтээр хэрэглэх боломжтой болох юм. Энэ төлөвлөгөөнд үүрэн холбооны Кореа Телеком, Эс Кэй Телеком, үүрэн төхөөрөмж үйлдвэрлэгч Самсунг, Эл Жи компаний хөрөнгө оруулалт болон дэмжлэгийг авна гэдэгт засгийн газар найдаж байна.

Шинэ системийн давуу талууд Ультра Эйч Ди дүрслэл, голограм дамжуулалт, хамгийн сүүлийн үеийн нийгмийн сүлжээ зэрэг шинэ боломжуудыг хөгжүүлэхэд дэмжлэг болно. Мөн 5 Жи төхөөрөмж, дэд бүтцийн хэрэгслүүдийн үйлдвэрлэл өсч, борлуултын хэмжээ 2020-2026 оны төвшинд 331 тэрбум воноор нэмэгдэх төлөвтэй байна. Үүнээс гадна үүрэн төхөөрөмжийн салбартай харьцуулахад илүү сул түвшинд байгаа харилцаа холбооны дэд бүтцийн төхөөрөмжийн үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэхэд түлхэц өгнө. Үүрэн утасны үйлдвэрлэлээр дэлхийд хамгийн томд тооцогдож буй Самсунг компани энэ төрлийн зах зээлийн 30%-ийг Өмнөд Солонгосын үйлдвэрлэгчид эзлэж байгаа тухай мэдэгдсэн.

Тэгвэл харилцаа холбооны дэд бүтцийн төхөөрөмжийн салбар дэлхийн зах зээлийн дөнгөж 4,4 хувийг эзлэж байгаа бол, 2020 оны түвшинд 20%-д хүргэж нэмэгдүүлэхээр зорьж байна. Харин Хуавей зэрэг Хятадын компаниудын эзлэх хувь 2007 онд 12 % байсан бол 5 жилийн хугацаанд 16% болон нэмэгджээ. Хуавей компани дөнгөж 600 сая долларын хөрөнгө оруулалтаар 2020 он гэхэд 5 Жи системд шилжихээр төлөвлөж байгаа тухай мэдэгдсэн. Мөн Европийн орнууд болон Хятад, АНУ ч мөн адил системд шилжихээр эрчимтэй ажиллаж, ойрын хэдэн жил зах зээлийн ширүүн өрсөлдөөнд орох төлөвтэй байна.

Үүрэн холбооны 4 Жи системд 800 Мб хэмжээ бүхий киног 40 секундэд татаж авах боломжтой бол 5 Жи системд дөнгөж 1 секунд зарцуулна. 5 Жи систем нь мөн 500 км/ц- аас илүү хурдлах хурдны галт тэргэнд интернет хэрэглэх боломж олгоно. Самсунг компани өнгөрөгч оны 5-р сард 5 Жи технологийн туршилтыг амжилттай хийж, терабит хэмжээний мэдээллийг 2 км зайд дөнгөж 1 сеундын хугацаанд дамжуулсан тухай мэдэгдсэн. Тус компани мөн өнөөгийн утасгүй харилцааны технологийн сул тал болох долгионы "тархалтын үр ашиггүй шинж чанар"-аас зайлсхийх миллиметрийн долгионы зурвасийн аргачлалыг боловсруулсан тухай мэдэгдсэн.


эх сурвалж, physorg

Багц мэдээ 1; Нууцлаг чулуу, Аварга пуужин, Хар нүх ...

Ангарагийн нууцлаг чулуу
Ангараг гаригийг судлаж буй Сониуч станцын дэргэд хэд хоногийн өмнө гэнэт гарч ирсэн нууцлаг чулуу эрдэмтдийг шилээ маажихад хүргэж байна. Тус станц цаг уурын тааламжтай нөхцөл бүрэлдэхийг хүлээж, сүүлийн сар илүү хугацаанд байрнаасаа хөдлөөгүй юм. Харин 1 сарын 8-нд авсан зурагт өмнө байгаагүй учир битүүлэг чулуу дүрслэгджээ. Марсын судалгааны багийн тэргүүн Стив Сквайрс чулууг Сониуч станцын ойролцоо унасан солирын цохилтын нөлөөгөөр шидэгдсэн байх хэмээн таамаглаж байна. Тэгвэл чулуу өмнө нь станцын дугуйнд хавчуулагдаж байгаад санамсаргүйгээр энэ байрлалд шилжсэн гэж зарим эрдэмтэд таамаглаж байна.


Ухаалаг хүүхэд төрүүлнэ
Эцэг эхчүүдэд хамгийн ухаалаг хүүхэд болох магадлалтай үр хөврөл сонгох боломж олгоход ойртож байгаа тухай Хятадын нэгэн байгууллага мэдээллээ. Шэнжэнд байрлах Бээжингийн Генийн Хүрээлэн генийн судалгааны цар хүрээгээр дэлхийд хамгийн томд тооцогддог. Тус хүрээлэн хүний математикийн авьяаст харгалзах генийн дарааллыг тогтоож, уг мэдээллээ веб хуудсанд байрлуулсан байна. Тус хүрээлэн мөн оюуны хамгийн өндөр үзүүлэлт (IQ)-эд хамаарах 2000 генийн дээжийн эхний багцыг ялгаад байна. Цаашид тэдгээрийг ердийн хүний гентэй харьцуулан онцлог ялгааг тогтоохоор төлөвлөжээ. Хэдэн жилийн өмнө Хятадын Хөгжлийн Банкнаас хөдөө аж ахуй, био-энерги зэрэг хэд хэдэн чиглэлийн судалгаанд зориулан тус байгууллагад 1.5 тэрбум долларын санхүүжилт өгч байжээ.


Спэйсшип 2 хөлгийн 3 дахь туршилт
Сансарын жуулчлалд зориулагдсан Спэйсшип 2 хөлгийн пуужингийн тийрэлтэт нислэгийн 3 дахь туршилт амжилттай болж нислэгийн өндөр өмнө байгаагүй хэмжээнд хүрсэн байна. Вайтрайт 2 тээвэрлэгч онгоцонд байрлуулсан камер Спэйсшип 2 хөлгийн тээврэлэгчээс салах болон тийрэлтэт хөдөлгүүр асч, хөөрөх үеийн бичлэгийг хийжээ. Туршилт энэ оны сүүлээр хийхээр төлөвлөж буй задгай сансарт хүрэх нислэгийн бэлтгэл ажлын нэг хэсэг юм. Энэ удаагийн туршилт зөвхөн амжилттай болоод зогссонгүй, 21 км өндөрт хөөрч өмнөх нислэгийн өндөр өмнөхөөс 600 м нэмэгджээ.


Тээвэрлэгч хөлөг 21 км өндөр гарах үед сансарын хөлгийг салгаж, түүний тийрэлтэт хөдөлгүүрийг асаасан байна. Сансарын хөлгийн хөдөлгүүрийг 20 секунд ажиллуулах үед хамгийн өндөр хурд буюу дууны хурднаас 1.4 дахин өндөр хурдад хүрчээ. Туршилтыг тус сансарын хөлгийн анхны загварыг зохион бүтээгч Барт Рютан сонирхжээ. Мөн Виржин Галактик компаний сансарын жуулчлалын нислэгт оролцох 250 мянган долларын үнэ бүхий билетийг Жастин Бибер зэрэг зарим нэр алдартан худалдаж аваад байна.


Хар нүх хийн үүлийг сорох гэж байна
Дэлхийгээс гурав дахин их масстай сансарын хийн үүл Сүүн замын Сажитерус Эй хэмээх хар нүхэнд сорогдож эхлэх гэж байгаа тухай Пенсилваны их сургуулийн одон орончид мэдээллээ. Жи 2 хэмээн нэрлэгдэх хийн үүлийг 2011 онд Германы эрдэмтэд нээж, 26 мянган гэрлийн жилийн зайд байх уг хар нүхэнд мөдхөн сорогдоно хэмээн таамаглаж байсан ч талаар болжээ. Тэгвэл энэ үйл явдал ирэх саруудад эхлэж, тухайн үед ялгарах рентген туяа хар нүх сансарын үүл сорох явц, улмаар галактикийн хувьсал хэрхэн явагддагийг нарийвчлан судлах боломж олгоно. Хар нүх ойр орчны материйг сорох үзэгдэл оршин байгаа галактиктын хувьсал, шинэ од үүсэх явцад нөлөөлдөг байна. Мөн хар нүх үл үзэгдэгч боловч материйг сорох үед рентген туяа ялгаруулдаг. Энэ нь бага зэрэг "харагдах" боломжийг бий болгодог. Энэ удаад уг хар нүхний ердийн үеийн гэрлийн үзүүлэлт 10000 дахин нэмэгдэнэ хэмээн найдаж байна.





НАСА хамгийн том пуужин бүтээнэ
НАСА түүхэнд байгаагүй аварга том хэмжээний сансарын пуужин бүтээхээр төлөвлөжээ. Энэ пуужингийн дэргэд Спэйс Шатлл, саранд хүрсэн Сатурн пуужин одой мэт санагдана. Гариг хоорондын жолоодлогот нислэгт зориулагдах Эс Эл Эс пуужингийн өндөр 117м, жин нь 3000 тонн байх бол, 150 тонн хүртэлх жинтэй ачаа буюу сансарын хөлгийг тойрог замд оруулах чадалтай байна. Мөн хөөргөх байгууламж нь дэлхийн хамгийн хүчирхэгт тооцогдоно. Төслийн ажил аль хэдийн эхлээд байгаа бөгөөд 2017 онд хийгдэх эхний нислэгээр Спэйс Шатллын хүрч байсан тойрог замын нам өндөрт 70 тонн жинтэй ачааг хүргэхээр төлөвлөжээ. Уг пуужин цаашид Ангарагт хүрэх сансарын жолоодлогт нислэгт ашиглагдана хэмээн таамаглаж байна.




эх сурвалж, mail online, gizmag

Нийгмийн сүлжээнд өнгөрүүлсэн нэг өдөр

Нийгмийн сүлжээнд дэлгэцийн цаанаас харьцаж буй үл таних хүний тухай ойлголтыг нүүр тулж уулзахаас илүү өргөн хэмжээгээр авч болно. Иймд хувь хүмүүсийн дотоод ертөнцийн талаар илүү ихийг танин мэдэх, цаашлаад олон нийт, нийгмийн сэтгэлзүй зэрэг төрөл бүрийн чиглэлээр судалгаа хийх боломжийг сэтгэлзүйчид, улс төрчид, хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, бизнесийн байгууллагуудад өгдөг. Фэйсбүүк, Твиттер мэтийн сайтуудыг тэр болгон хэрэглэдэггүй ч "Монгол Эйч Ди" телевизийн тарьсан дуулианаас үүдэн өөрийн хэмжээнд төстэй туршилтыг нийгмийн сүлжээнд хийж үзэх саваагүй санаа төрж байлаа.

Тэгтэл санаа маань санамсаргүй шахуу биелж орхив. Фэйсбүүкт монгол хэлбичгийн чиглэлээр хамгийн олон хүнийг хамарсан, хамгийн идэвхтэй нэгэн бүлэг бий. Зорилго нь хэлбичгийн дүрэм зөрчсөн элдэв буруу зөв хэрэглээг шүүмжилж, зугаацах, мэдэхгүй үг хэллэгээ харилцан асууж, зөвлөх. Бүлэгт Саарал Дондог гэгч өөрийн бичсэн хэдэн өгүүлбэрээ нийтлэжээ. Энэ этгээд тус блогийг эрхлэгч гэдгийг уншигчид андахгүй байх. Энэ удаад хөндлөнгийн байр суурьнаас харж, өгүүлбэрүүдийг хальт уншиж үзэхэд нэгэн хувь хүн өөрийн бодол санаагаа илэрхийлсэн мэт харагдаж байгаа нь мэдрэгдэнэ.

Хүн магадгүй өөрийн мэдлэг боловсрол, итгэл үнэмшлийн хүрээнд хамгийн зөв гэж бодсон санаагаа бичиж болно. Эсвэл бусдын анхаарлыг татаж, сэтгэлзүйд нөлөөлөх зорилгоор, эсвэл бүр саваагүйтэж цаг нөхцөөх гэж, дэл сул бодсоноо, энд тэндээс уншсанаа ч бичиж болно. Мөн энд ямар нэгэн зүйлд уриалан дуудаж, тулган шаардаж, өдөөн хатгасан үг үсэг байхгүй гэдэг нь ил. Тэгтэл хүмүүс үүнийг хэрхэн хүлээж авч, ямар хариу үйлдэл үзүүлж байгаа нь тун сонирхолтой санагдсан тул бичлэг болгон нийтлэж байна.


Өгүүлбэрүүд бүлгийн хуудсанд оронгуутаа маш олон сэтгэгдэлд дарагдана. Дэлгэцийн зураг хангалттай авч амжаагүй боловч сэтгэгдлүүдийн агуулга сүүлд хавсаргах зургуутай адил учир ганц жишээ үзүүлье. Үүнээс цааш монгол хэлний "ерөөл магтаал"-ын "уран тансаг" үгс олныг дэлгэн үзүүлэх гэж байгаа тул сэтгэгдэл бичигчдийн өмнөөс урьдчилан "талархал"..., үгүй ээ хүлцэл өчье. "Тун эелдэг" үгс бичиж үлдээсэн энэ хүний Фэйсбүүкийн дүрс зураг (аватар) болон өөртөө оноосон нэрийг харахад үндэс угсаа, бичиг соёлоо дээдэлдэг мэт харагдах боловч бичиж байгаа үгстэй нь эрс зөрчилдөнө.


Бусад сэтгэгдлийн агуулга ямархуу байхыг эндээс бүрэн төсөөлж болно. Мэдээж ийм эсэргүү үгс бичсэн хүнийг бүлгээс хөөхийг шаардана. Бүлгийн зохицуулагч шаардлагыг тэр дор нь биелүүлнэ. Фэйсбүүкийн зарим бүлгийг ажиглаж байхад зохицуулагчийн үзэмжээр гишүүдийг хөөж, туух тохиолдолд олон гардаг. Сануулна, ойлголцоно, эхний ээлжинд бичсэнийг устгана гэх мэтийн ойлголт байхгүй. Энэ бүлгийн зохицуулагч нь гадаад дотоодод олон түвшний боловсрол эзэмшиж, тодорхой хугацаанд багшилж, ном хэвлэл хүртэл гаргаж, онлайн ертөнцөд ч танил болж даяаршсан нэгэн. Тэгэхээр сохрын газар сохор явахаар шийдсэн нэгэн байх гэсэн сэтгэгдэл төрөв.


Өгүүлбэрүүдийг устгаж, "гэмт этгээд"-ийг хөөж, эсэргүүцэл үзүүлэх чадваргүй болгосны дараа хэлэлцүүлэг мэдээж өрнөнө. Гэхдээ хэргийн эзэн байхгүй учир тийм ч их сонирхолтой болохгүй.


Асуудал үүгээр дууссан гэж бодож байвал эндүүрэл болно. Харин ч сонирхолтой үзэгдэл дөнгөж эхэлж байна. Хэл соёл, үндэс угсаагаа эрхэмлэгч, "Монголын номер 1 сайт" "монголжсон олон хятадын дундаас нэгийг илрүүлж, тархи угаахыг оролдож байгаа"-г нь 90 мянган дагагчдаа зарлан мэдэгдэнэ. Энэ нь манай мэдээллийн сайтууд уншигч, хэрэглэгчдийн сэтгэлзүйг танин мэдэж, түүнд тулгуурласан "тоглолт хийж" чаддагийн баталгаа юм. Дашрамд нь энэ сайт өнгөрөгч оны эхээр хууль дүрэм зөрчсөн шалтгаанаар багагүй хугацаанд хаагдаж байсан боловч бараг л монголдоо хамгийн олонд тооцогдох Фейсбүүкийн дагагчийг татаж, тэр ч байтугай хэд хэдэн байгууллагаас зарласан шалгаруулалтын оны шилдэг ангилалд тэргүүлэх хүртлээ сэргэн мандсаныг сануулахад илүүдэхгүй биз. Гэхдээ бусдыг хаа нэгтээ бичсэн үгсээр нь далимдуулан олон хүний өмнө элдэвээр цоллож, нэр хүндийг унагах үйлдэл хийсэн тохиолдолд хуулийн дагуу хариуцлага хүлээдэг ёстой. Фэйсбүүкт өөрийн жинхэнэ нэр, зургаар бүртгүүлсэн хүн ийм тохиолдолд гомдол гаргах бүрэн эрх нээгддэг. Манай сайтуудад сүүлийн үед садар самуун, биеэ үнэлэлттэй холбоотой зар огт үзэгдэхээ больсон. Энэ нь хууль хүчний байгууллагууд тодорхой арга хэмжээ авч байгаагийн илрэл бөгөөд цаашид гомдол гаргасан тохиолдолд нийгмийн сайтуудыг хүртэл хамардаг болох нь мэдээж юм.


Манайдаа л "вайрал"-д тооцогдох сайт нэгэнт "хятад" гэдгийг тодорхойлсон тул уншигчид мэдээж санал нийлнэ. Гэхдээ Хятадаас гадна Япон гэсэн улсыг давхар дурдсан байхад зөвхөн хятадад хамруулж ойлгох нь сонирхолтой үзэгдэл юм. Хятадыг орхиод зөвхөн Япон Солонгос хоёрыг дурдсан ч бас л Хятадтай хамааруулж таарах байх.


Дараагийн сэтгэгдлүүд манайхны өдөр цаг, хором мөч тутмын нийтлэг хэрэглээ болсон "ерөөл"-ийн үгсээр үргэлжилнэ. Хүнийг хэлж буй үг, хийж буй үйлдлээр нь хангалттай таниж болдог. Гэхдээ нийтлэг үгсийг нийтээрээ ердийн мэт хэрэглээд хэвшчихээр энэ санаанд эргэлзээ төрнө. Нийгмийн сөрөг үзэгдлүүд олон нийтэд нөлөөлж байгаагийн илрэл болов уу.


Технологийн дэвшил "ерөөл"-ийн хэлбэрт хэрхэн нөлөөлдөгийг үзүүлнэ ээ.


Зарим нь бол "ерөөл, магтаал" мэтийн ямар ч үйлдэлд хүч нэмэгдүүлэх хэрэгслээр хэзээд бэлэн байдгаа харуулна.


Зүгээр ч нэг "ерөөхгүй", нэрнээсээ авахуулаад "бүтэлтэй" хүн гэдгийг давхар нотлохоо мартахгүй. Нэр гэснээс Сааралаас илүү хэцүү нэртэй хүн онлайн ертөнцөд тун ч хэцүүдэх бололтой. Ялангуяа ахмад хүний сайхан, муухай муу ямар ч нэрийг хэлэхээс цээрлэдэг монгол заншил байсан. Одоо ч ул болж дээ.


Дараа нь "монголжсон хятад"-ын үйлдэл ямар зорилготойг тодорхойлно. Манайхны хятад гэдэг үгний ард тагнуул гэдэг ойлголт үргэлж дагаж явна. Үнэхээр л тагнах гэж байгаа бол ямар ч сэжиг төрүүлэхгүй байх учиртайсан.


Хятадын эсрэг үзэл нь үндэсний үзлийн сүүдэр тал гэж ойлгож болно. Нэгэнт үндэсний үзлээ илэрхийлж байгаа болохоор бахархалаа давхар дурдах ёстой. Гэтэл түүнийгээ "ерөөл"-ийн үгтэй холиод хутгачихаар ямар юмных нь бахархал, үндэсний үзэл байх вэ дээ. Үйлдэл нь үзэл бодлоо үгүйсгэхээс хэтрэхгүй.


"Монголжсон хятад"-аарaa цоллогдож, "цагаач тагнуул" хийсэн нь тодорхой болсон тул "амьд явах эрхээр шагнуулна". Энэ тохиолдолд "вайрал" сайтын зүйл анги нэмэгдэнэ. Дээр нь энэ хүмүүсийг бусдын "амь нас аврах"-аар төлөвлөсөн гэж шүүхэд өгөх эрх нээгдэж байгаа нь энэ. Эмэгтэйчүүд, залуухан охид хүртэл хүн буудах тухай ярьж, уриалж байгаа нь манай залуусын сэтгэлгээ хэр "өндөр" түвшинд байгааг харуулна. Харамсахаас өөр аргагүй.


Бурууг өөр зүйлээс хайж, эргэлзсэн хүн бас байлгүй л яахав. Эндээс харахад манайхны сэтгэлгээнд мэдээллийн хэрэгсэл, нэр хүндтэй хүмүүс хэр нөлөөлдөг нь харагдана. Тэднийг ашиглаад зөв тийш нь чиглүүлэхэд тийм ч хэцүү биш баймаар.


Олон дунд сайн нь ч бий, муу нь ч бий. "Ерөөдөг" нь бүгд биш. Хуруу дарам цөөн ч өөр өнцөгөөс харахыг хүссэн хүн бас байна аа. Нас, нийгмийн бүлгээр нь авч үзвэл нийгэмшиж, төлөвшсөн хүмүүс тэр болгон "ерөөгөөд" байхгүй нь мэдээж. Тэгээд ч тийм хүмүүст нийгмийн сүлжээнд оролцох цаг, сонирхол үгүй байдаг. Орсон нэг нь бусаддаа уусан шингэхээс өөр аргагүй ч байж магадгүй. Гэхдээ бодол, үг, үйлдэл нь нийлдэг хүмүүс байж л таарна. Санаа зөв бол заяа зөв өө.


Бичлэгийн эхлэлд суртал ухуулгын тухай үг үсэг байхгүй байгаа тухай дурдсан. Тэгэхээр ийм санаа дараах хүмүүст төрөхөд "вайрал" нөлөөлж гэж үзэж болно. Үүнийг эс тооцвол бодол, үг, үйлдэл нийлэгчдийн ангилалд хамаарах хүмүүс. Ийм хүмүүс, өөр өнцөгөөс харагчидтай нийлээд нийт сэтгэгдэл бичигчдийн дөнгөж 2.4 хувийг л эзлэнэ. Бусад нь бүгд "ерөөгчид", гэхдээ дуугай өнгөрөөгчид тэднээс олон ч байж магадгүй.


Ийм сайхан мэдээг бусадтайгаа хуваалцаж, эх оронч сэтгэлгээгээрээ гайхуулахаас зайлсхийх "ухаантан" гэж хаа байхав. Хошуу амаа ёрвойлгосон хөөрхөн, жоохон охид, хүүхдүүд ч хүртэл "ерөөлөөр" томчуудаасаа давдаггүй юмаа гэхэд дутахгүйгээ харуулна аа. Хуучин цагт хар, цагаан "хэл ам"-ны тухай сүжиг олон хүнд байсан. Бөө, лам нар "зоолсон" энэ цаг үед иймэрхүү сэжиг  сүжиг улам л газар авмаар санагдах юм, үгүй бололтой.


"Ерөөл"-ийг зөвхөн Фэйсбүүкт тавьдаг гэвэл алдас болно. Тэнд байгаа юмс энд ч, энд байгаа юмс тэнд ч адилхан. "Замбараатай уянгалуулагчид"-ын тухай жиргэж өгнө өө.


"Ерөөл"-ийн сэтгэгдлүүд жиргээнд ч адилхан. Учир нь энэ бол 1 юмны 2 тал л гэсэн үг.


Зүгээр л олон нийтээрээ "магтан сайшаагаад" байх нь утгагүй. "Монголжсон тагнуул, хужаад" өөрт нь шууд хандаж, улам сайн "ерөөх" хэрэгтэй. Фэйсбүүкийн илгээмж гэж сайхан арга байхад. Гэхдээ ийм "ерөөл"-ийн зорилгыг ойлгоход бэрх. Нэгэнт л хятад бол яаж ч "ерөөсөн" хятадаараа л үлдэнэ. Эсрэгээр монголыг хичнээн олон дахин "ерөөлөө" ч хятад болохгүй нь мэдээж.


Үүгээр нийгмийн сүлжээнд өнгөрүүлсэн нэг өдөр маань дуусч байна. Хүмүүс санаатай санаагүй бичсэн үгээрээ хятад, орос болон хувирч, "ерөөлгөж магтуулж", "амиа авруулж" янз бүр л болдог бололтой. Магадгүй маргааш сонин, сайтууд, тэр ч байтугай зурагтын нэвтрүүлгээр "магтуулан ерөөлгөх" байх. Эцэст нь ямар нэгэн дүгнэлт хийхийг хүссэнгүй, уншигч, "ерөөгч" таньд үлдээв.

Жич;
Энэ бичлэгээ нийтлэхтэй зэрэг шахуу эхний "ерөөл" ирж байна. Хэдийгээр бараан талых ч гэсэн "вайрал"-ын ачаар "од байхын зовлон, жаргал"-ыг хэсэгтээ л амтлах бололтой.


Энэхүү бичлэг хийгдсэнээс хойш бараг 2 жилийн хугацаа өнгөрчээ. Гэвч нэгэнт хорхойтой араанд зуугдсан эрлийз тагнуулыг мартахад хангалттай цаг хугацаа бус бололтой. Бүлгийн зохицуулагч хаанаас ч юуг ч ухаад гаргаад ирж чаддаг гэдгийг давхар харуулжээ.